Tímarit lögfræðinga - 01.06.1968, Side 21

horfa til réttarstöðu einstaklingsins að þjóðarétti var
svo sú, að hin ýmsu ríki neyddust beinlínis til þess að
gera gangskör að því, að rannsaka, hvort innanríkislög-
gjöf þeirra væri í fullu samræmi við alþjóðakröfur um
lágmarksmannréttindi, en ■ þær lágmarkskröfur koma
meðal annars fram í Mannréttindayfirlýsingu Sameinuðu
þjóðanna og Mannréttindasáttmála Evrópu.
Enda þótt þessar tvær mannréttindasamþykktir fjalli
að mestu leyti um sama eða svipað efni, er þó sá regin
munur á milli þessara tveggja yfirlýsinga eða samþvkkta,
að hin fyrri er eingöngu stefnuyfirlýsing þeirra þjóða,
er hana samþykktu, en hið síðari er í raun réttri alþjóða-
milliríkjasamningur, sem þær þjóðir, er hann hafa sam-
þykkt eru lagalega skyldar til að halda í heiðri og virða
í einu og öllu. Auk þess eru í Mannréttindasáttmála
Evrópu ákvæði um ákveðnar fastar stofnanir, sem sjá
eiga um, að ákvæði sáttmálans séu haldin af viðkomandi
ríkjum. Eru það Mannréttindanefnd Evrópu og Mannrétt-
indadómstóll Evrópu. Ef gera skal nánari grein fyrir þess-
um tveim mannréttindasamþykktum verður því ekki hjá
því komizt að ræða þær hvora fyrir sig.
(I) Eins og kunnugt er þá var Mannréttindasamþykkt
Sameinuðu þjóðanna samþykkt á allsherjarþinginu, sem
haldið var i París á árinu 1948. Það gefur að skilja að
mikið undirbúningsstarf var unnið áður en uppkast að
samþykkt þessari var lagt fyrir allsherjarþingið. Tók það
nefnd þá, sem að þessari yfirlýsingu stóð, langan tima að
ganga frá henni. Nefndin var i upphafi stofnuð af Fjár-
hags- og félagsmálaráði Sameinuðu þjóðanna í febr. árið
1946 og i apríl sama ár lagði nefndin, undir forustu frú
Eleanor Roosevelt fram tillögur sínar um störf og starfs-
hætti. Nefndin var ennfremur skipuð fulltrúum frá
Astralíu, Chile, Frakkl., Líbanon, Sovétríkjunum, Bretl.
og Bandaríkjunum. Tók hún saman uppkast, sem rætt var
í nefndinni og lagt var fyi-ir allsherjarþingið, sitt í hvoru
Tímarit lögfræðinga
81