Tímarit lögfræðinga - 01.12.1990, Qupperneq 14

Finnland
Árið 1987 tóku gildi finnsk lög um sjúklingatryggingu (patientskadelag nr.
585/1986). Hún er í meginatriðum sams konar og hin sænska, en ákvæði um
gildissvið finnsku vátryggingarinnar eru þó einfaldari. Finnska sjúklingatrygg-
ingin er skylduvátrygging skv. lögum frá 1986 (patientskadelag).’ Þeir, sem láta í
té heilbrigðisþjónustu, bera allan kostnað af vátryggingunni með því að greiða
iðgjöld.
Noregur
Norska ríkisstjórnin ákvað á árinu 1987 að láta hefja undirbúning að löggjöf
um hlutlæga bótaábyrgð vegna líkamstjóns af völdum slysa eða óhappa við
meðferð í heilbrigðisþjónustu. Þar sem ekki voru horfur á að lög um þetta yrðu
sett fljótlega, var ákveðið að grípa til bráðabirgðalausnar. Lausnin var nokkurs
konar sjúklingatrygging til þriggja ára frá og með 1. janúar 1988.3 4 Gildissvið
hennar er takmarkað við þjónustu opinberra sjúkrahúsa.
Bætur (pasientskadeerstatning) greiðast, ef tjón hlýst á líkama af völdum
rannsóknar, sjúkdómsgreiningar, meðferðar, umönnunar eða þess að skort
hefur á upplýsingar af hálfu starfsfólks sjúkrahúss. Auk þess greiðast bætur,
þegar tjón hlýst af sýkingu eða bilun eða galla tækis. Ennfremur tekur
bótakerfið til annars konar tjóns, ef sjúkrahús er skaðabótaskylt eftir almennum
bótareglum. Ýmsar undantekningar eru frá þessum meginreglum um greiðslu-
skyldu norska kerfisins. Meðal undantekninganna eru þessar: (1) Bætur greið-
ast ekki, þegar tjón hlýst af áhættu við aðgerð eða aðra meðferð og áhættan er
þekkt og talin óhjákvæmileg miðað við læknisfræðilega þekkingu á þeim tíma,
sem tjón verður og (2) Bætur greiðast ekki, ef tjónið stafar að verulegu leyti af
sjúkdómi þeim, sem sjúklingur leitaði lækningar á, eða af sérstöku ástandi
sjúklings. Eins og í sænsku vátryggingunni getur tjónþoli átt kröfu til bóta, þótt
eigi séu fyrir hendi skilyrði almennra skaðabótareglna.
Bótafjárhæð er ákveðin eftir reglum skaðabótaréttar með tveimur smávægi-
legum undantekningum. Stofnun á vegum sveitarfélaga annast framkvæmd
sjúklingatryggingarinnar. Sveitarfélög greiða helming kostnaður við bótakerfi
þetta með iðgjöldum, sem fara eftir íbúafjölda. Hinn heiminginn greiðir
ríkissjóður.
Danmörk
í Danmörku var árið 1987 lagt fram frumvarp til laga um sjúklingatryggingu,
en það varð ekki að lögum.5
3. Sbr. nefndarálitið Kommittébetankande 1982:29, sjá heimildaskrá hér á eftir. Sbr. og Ajo bls
78.
4. Um reynsluna af norska bótakerfinu fyrsta starfsárið (1988) sjá Stróm Bull, bls. 243-256.
5. Um það sjá von Eyben, bls. 233 o. áfr.
140