Tímarit lögfræðinga - 01.11.2003, Page 71

sinna, myndi lagasetning sem bannaði verkfallið brjóta gegn ákvæði 11. gr.
MSE svo framarlega sem hún yrði ekki réttlætt á grundvelli 2. mgr. 11. gr.27
Samkvæmt framansögðu virðist frekar lítið haldreipi vera í því að vísa til
ákvæðis 11. gr. MSE fyrir þá sem telja verkfallsrétt á sér brotinn. Tvö mál sem
tiltölulega nýlega hafa komið til kasta MDE virðast þó breyta réttarstöðunni
nokkuð enda þótt í báðum tilvikum hafi málin ekki gengið til dóms heldur verið
vísað frá þar sem þau þóttu ekki tæk til meðferðar (inadmissible). í máli
UNISON gegn Bretlandi frá 2002 var kærandi stéttarfélag ríkisstarfsmanna á
háskólasjúkrahúsi. Sjúkrahúsið ráðgerði að flytja hluta af starfsemi sinni til
einkafyrirtækja. Það synjaði kröfu stéttarfélagsins, sem var á móti einkavæð-
ingunni, um að tryggja starfsmönnum sem flyttust til einkafyrirtækjanna hlið-
stæð starfskjör um tiltekinn tíma og þeim sem störfuðu áfram á sjúkrahúsinu.
Vegna þessa boðaði stéttarfélagið til verkfalls í því skyni að tryggja kröfur
sínar, en sjúkrahúsið fékk lagt lögbann á verkfallið sem stéttarfélagið fékk ekki
hnekkt fyrir dómi. í kæru til MDE hélt stéttarfélagið því fram að um brot á 11.
gr. MSE væri að ræða þar sem að bresk löggjöf vemdaði ekki verkfallsréttinn í
þeim tilvikum þar sem markmið verkfalls væri að tryggja vemd starfskjara eftir
flutning starfsmanna við aðilaskipti að fyrirtækjum.
Dómstóllinn notaði hér hliðstæða röksemdafærslu og í fyrrgreindum málum
og tiltók sem fyrr að í mesta lagi væri unnt að líta svo á að 11. gr. MSE tryggi
frelsi stéttarfélaga til að vemda starfstengda hagsmuni félaga sinna. Hið fyrir-
hugaða verkfall myndi ekki aðeins vemda mögulega starfsmenn í framtíðinni
heldur hefði það einnig verið til þess fallið að vemda starfstengda hagsmuni nú-
verandi félaga stéttarfélagsins. Bann við verkfallinu fæli í sér takmarkanir á
valdi stéttarfélagsins til að vernda þessa hagsmuni. Því yrði að kanna hvort
þessar takmarkanir væru í samræmi við 2. mgr. 11. gr. Dómstóllinn féllst á að
takmarkanirnar hefðu þjónað lögmætu markmiði þar sem þær hefðu verið til
þess fallnar að vemda réttindi annarra, einkum sjúkrahússins. Dómstóllinn
kannaði á hinn bóginn ekki sjálfstætt hvort takmarkanimar hefðu verið nauð-
synlegar í þessum tilgangi. Tók hann fram að ekki yrði litið svo á að réttindi
starfsmannanna til að ganga til kjarasamninga um starfskjör sín, eða grípa til
aðgerða til vemdar hagsmunum sínum í framtíðinni, hefðu verið skert. Þegar og
ef þeir yrðu færðir til einkafyrirtækja gæti stéttarfélagið áfram komið fram fyrir
þeirra hönd og átt samningaviðræður við hina nýju atvinnurekendur og eftir
atvikum gripið til aðgerða svo sem verkfalla. Því var ekki talið að ríkið hefði
farið út fyrir það svigrúm til mats sem það hefði til að setja reglur um athafnir
stéttarfélaga og var málinu vísað frá.28
Þessi niðurstaða dómstólsins gengur lengra en áður að því leyti að í henni er
í fyrsta skipti tekin sú afstaða að verkfallsrétturinn sem slíkur sé hluti af rétti
stéttarfélaga til að vemda starfstengda hagsmuni félaga sinna skv. 11. gr. MSE.
27 Sjá hér Henrik Karl Nielsen og Lars Adam Rehof: Intemational Arbejdsret, bls. 199.
28 Unison gegn Bretlandi, ákvörðun 10. janúar 2002.
281