Búnaðarrit - 01.01.1925, Blaðsíða 102

94
BÚNAÐAIIRIT
Þess vegna er það hið mesta gleðiefni, að sjá undan-
tekningarnar, hvar sem þær eru. Jeg tel það hiklaust
menningarmark á hverri sveit, að eiga vel ræktuð smá-
býli — og ef ekkert þeirra væri vanrækt, myndi
öllum líða sæmilega.
Kötlustaðir.
Þeir, sem hafa verið í Yatnsdal seinni hluta liðinnar
aldar, hljóta að muna eftir niðurníðslu þessa býlis.
Engum öðrum en fátæklingum datt í hug, að reyna
að bjargast þar, eða þeim, sem ekki áttu annars úr-
kosti. Bæjarhúsin voru öll eins og þar sem verst gerð-
ist. T. d. var baðstofan grafin í jörð að mestu, 7 al. á
lengd og B8U al. á breidd. Þar vantaði bæði birtu og
loft. Önnur hús voru að sama skapi. Stóð svo fram um
aldamótin eða til 1901. Þá fluttust þangað hjónin Jón
Baldvinsson og Ingibjörg Kristmundsdóttir, kona hans.
Jón er fæddur 28. júní 1866 á Siðu í Refasveit. Ólst
hann upp þar út frá fram yfir fermingu, en fór þá að
Hvammi og var þar í 4 ár; var svo á ýmsum stöðum
í vinnumensku, og þar á meðal á Söndum hjá fyrir-
myndar bóndanum Jóni Skúlasyni. 1893 kvæntist hann
áðurnefni konu. Hún er af góðum ættum á Vatnsnesi.
1899 fluttust þau að Hvammi og voru þar í 2 ár —
hún með 2 börn í húsmensku. Þeim fór sem flestum
öðrum, að þau langaði til að stofna heimili af eigin
ramleik. Það var þó ekki árennilegt, því bústofninn var
að eins 6 ær, 7 gemlingar, 2 hross og lítilfjörleg bús-
áhöld; skuldlaust var það þó ekki. — Kötlustaði fengu
þau til ábúðar, með því skilyiði, að byggja þar uppr
baðstofu, búr og eldhús. Strax um vorið varð Jón að
kaupa kú í skuld o. fl.
Þegar litið er á þessar ástæður, er auðfundið, að
mikið áræði þurfti til þess að skapa sjer heimili á þessu
niðumídda koti. Bæði voru hjónin að vísu á góðum
aldri og vel vinnandi, en höfðu á lítið annað að treysta