Dvöl - 01.09.1936, Page 16

286
/
D V ö L
Sept.—okt. 1936
í viðtali, iáta letingjana vinna o.
s. frv. Það ætti að fara vel með
þá, en halda þeim armslengd frá
sér. Mér fannst ég vera kominn
aftur á miðja nítjándu öld. En
þrátt fyrir öll vandkvæði, getum
við ekki hugsað okkur annan
möguleika en þann, að negrarnir
njóti sama frjálsræðis og hvítir
menn.
Ég sá kofa negranna í Caro-
lina. Það eru verstu hreysi, sem
ég hefi séð. „Negrinn gerir aldrei
við neitt,“ segir hvíti maðurinn,
„ef þakið lekur, þá kemst hann
ekki að því að lappa það þegar
rignir, og þegar sólin skín —
þá þarf þess ekki með.“ Ég kom
í negrahverfi í ýmsurn borgum.
Venjulega voru það lélegustu
hverfin og íbúarnir fátæklegir,
stundum fátæklega skrautlegir,
því sundurgerð í klæðaburöi er
þeirra náttúra.
Merkast allra þessara negra-
hverfa er Harlem i New York.
Þar búa á fimmta hundrað þús-
und negrar. Það er stærsta negra-
borg, sem nokkru sinni befir ver-
ið til. Og þó var þar alþýzkt
hverfi fram yfir aldamót, þýzk
„Gemútlichkeit“ og „Bierstuben".
Eftir 1914 áttu sér stað þjóðflutn-
ingarnir miklu af negrum frá
Suðurríkjunum til iðnaðarborg-
anna og þá helzt til New York.
Ófriðurinn heimtaði aukna fram-
leiðslu og síðar hermenn frá
vinnu, eftir að Bandaríkin kom-
ust í hildarleikinn. Stóriðjan
heimtaði aukið og ódýrt vinnu-
afl og verkfallsbrjóta og negrun-
um opnaðist nýr heimur, heimur
iðnhverfanna og stórborganna,
hærra kaup en þeir voru vanir
og vonir um auknar mannvirð-
ingar í Norðurríkjunum, sem eitt
sinn úthelltu blóði sínu fyrir mál-
stað þeirra. En allt för á eina
leið. Norðurríkjamenn reynast nú
litlu betri, þegar þeir eru orðnir
nágrannar negranna. Og nú eru
negrarnir taldir nreð öðrum stærstu
vandræðamálunum, sem stórborg-
irnar eiga við að stríða. Enn einu
sinni hefir fjármagnið og stóriðj-
an flutt inn sín eigin vandræði,
og gróði stríðsáranna orðið
skammgóður.
Saga Harlem er hin sama og
annara negrahverfa. Fyrst leigir
húseigandi negrafjölskyldu íbúð,
sem er oröin svo Iéleg, að hvítur
leiguliði er ófáanlegur. Síðan
ílytja allir hvítir menn úr húsinu
og þá úr nágrenninu og negrar
flykkjast að í staði'nn. Þetta geng-
ur koll af kolli og nú fylla negr-
arnir 90. til 160. stræti á sjálfri
Manhattan. Það er þeirra mikla
Kongó. Þetta er eins og þegar
svörtu rotturnar útrýma hinum
brúnu. En mannréttinda njóta
þeir ekki einu sinni í Norörinu.
Þeir eru fangar í sínu svarta
skinni og út úr því komast þeir
ekki.
í Suðurríkjunum er þeim bægt
frá kosningarétti. Þeim er sett
að skilyrði að geta svarað út úr