Dvöl - 01.11.1937, Qupperneq 37

D V 0 L
363
þá voru uppi. 1865 gaf hannúthið
þekkta verk Viktor Rydbergs:
„Bibelns lára om Kristus" (Kenn-
ing biblíunnar um Krist), og voru
þeir Bonnier og Rydbcrg síðan
tryggðavinir, meðan báðir lifðu.
Auk skáldrita gaf hann á þessum
árum (1865—1880) út mikinn
fjölda fræðibóka, svo og tímarit
og blöð eins og áður.
En upp úr 1880 má segja, að
blómaskeið forlagsins hefjist og
fyrir aldamótin er það orðið stór-
veldi meðal bókaforiaga á Norð-
urlöndum.
Um þetta leyti var róstusamt
mjög í sænskum bókmenntaheimi,
og olli því ungur og örgeðja rit-
höfundur, August Strindberg. Sem
útgefandi Strindbcrgs fann Albcrt
Bonnier sig knúðan til að taka
upp hanzkann fvrir skjólstæðing
sinn, og endaði sú senna með
fullkomnum sigri þeirra Bonniers.
Hefir forlaginu allt frá þeim tíma
verið viðbrugðið fyrir það, hversu
vingjarnlega það hefir tekið ung-
um skáldum, scm flutt hafa nýjar
bókmenntastefnur. Enda eru
Bonnier-arnir mjög frjálslyndir að
eðlisfari.
Áratugurinn 1890—1900 er eitt
hið glæsilegasta árabil í sænskri
bókmenntasögu. Rá eiga Svíar
fjölda góðskálda og afburða
sagnahöfunda, s.em náð hafa frá-
bærri leikni í list sinni og fleiri
koma'þá fram, sem síðar urðu
fræ^ir. Albert Bonn'er er þá orð-
inn útgefandi flestra hinna snjöll-
ustu af yngri kynslóðinni. Skulu
hér aðeins talin örfá nöfn, sem
flestir íslenzkir bókamenn kann-
ast við, ýmist af verkum þeirra
eða af orðspori: Gustav Fröding,
Verner von Heidenstam, Selma
Lagerlöf, Oskar Levcrtin, Ellen
Key, Hjalmar Söderberg, Ola
Hansson, Aug. Bondeson, Ernst
Ahlgren og Gustav af Geijerstam.
Þegar hér var komið sögu, var
Albert Bonnier orðinn háaldraður
maður og gat með fullum rétti
glaðzt yfir óvenjulega glæsilegum
starfsferli. Hann andaðist 26. júlí
1900. Sonur hans Karl Otto tók
nú við forstöðu forlagsins og varð
einkaeigandi þess, en hann hafði
um hálfan annan áratug verið
hluthafi í því og aðstoðað föður
sinn við stjórn þcss. Karl Otto
varð ekki eftirbátur föður síns,
og hefir forlagið verið' í stöðugum
vexti síðan um aldamót. Synir
Karls Ottos hafa um 20 ára skeið
verið hluthafar í forlaginu og síð-
ar hafa sonarsynir hans einnig
komið við sögu þess. Halda þess-
ir niðjar Albert Bonniers verki
hans á lofti með miklum heiðri.
Að Albcrt Bonnier látnum
stofnuðu erfingjar hans „Albert
Bonnicrs stipendifond för
svenska författare" (Sjóður Albert
Bonniers til styrktar sænskmn rit-
höfundum). Stofnfé sjóðsins var
150 000 krónur, en síðar jók Karl
Otto það upp í 225 000 krónur.
Ársvöxtum sjóðsins skal varið til
styrktar höfundum fagurra bók-