Dvöl - 01.07.1939, Blaðsíða 35

D VÖL
193
félagslíf og skemmtanir sveitar-
innar fullnægja ekki þörfum henn-
ar og kröfum. Þess vegna fer hún
þaðan. Séu þessi kjör bætt, mun
hún verða kyrr heima og fara
hvergi. Þá mun og bóndaefnið
halda tryggð við æskustöðvarnar
og sveitirnar ekki tæmast að fólki.
Sveitastúlkan er máttugri í þessu
efni en nokkurt löggjafarvald, ef
kjör hennar leyfa henni að njóta
sin.
Skapgerð og lyndiseinkunnir
sveitastúlkunnar fara nokkuð eftir
því, á hvaða breiddargráðu lands-
ins hún er borin og barnfædd. Hafa
íslendingar jafnan fengið orð fyrir
að vera þunglyndir og fer bónda-
dóttirin íslenzka ekki varhluta af
þeim áhrifum, er því hafa valdið.
Munu þó sunnlenzk úrfelli og
dumbungsveður hafa valdið nokk-
uð öðrum sálargróðri heldur en
norðlenzk morgundögg og sólskin,
svo aö tvö dæmi séu nefnd. Telja
má og, að eðlisþáttur þessi hafi
tekið allverulegum breytingum
fyrir daga núlifandi kynslóðar og
taki enn, vegna áhrifa frá bjart-
sýnni lífsskoðun. — Unga stúlkan
i sveitinni er að jafnaði nokkuð
skapstór og veit, hvað hún vill. í
ástamálum eru heitin hennar
jafngild handsölum. En hún kann
einnig að hata þann, sem til þess
hefir unnið og gjalda lítilmennsku
með þögulli fyrirlitningu. Samúð
hennar er djúp með þeim, sem bágt
eiga og hugurinn langminnugur.
Henni eru því kærar minningar um
liðin æskuæfintýri og er hún gædd
nægilega ríku ímyndunarafli, til
þess að klæða þær töfrabúningi,
þó að þær virðist lítil mikilvægi
hafa að geyma og eigi ekki lengri
fortíð sér að baki en vikurnar, sem
liðnar eru síðan næstsíðasti dans-
leikur var haldinn. Hún er oft
næsta draumlynd og getur sú eig-
ind tafið nokkuð fyrir störfum
dagsins og hjálpað henni til að
sjá fram í tímann, án þess að
nokkur spásagnargáfa sé henni í
blóðið borin, að því er séð verður.
Sé spurt um það, hvernig heima-
sætan í sveitinni verji tómtundum
sínum, verður, áður en því er svar-
að, að minna á þá staðreynd, að
þær eru fáar og stopular. Væri
því ranglátt að gera kröfur til
mikilla afkasta. í því efni býr
jafnaldra hennar í Reykjavík við
önnur og betri skilyrði. Því fer þó
alls fjarri, að eigi gæti sveitastúlk-
an varið betur sínum eigin tíma
en hún gerir. Má ráða nokkuð um
þetta efni af því, sem áður er sagt.
Þess ber og að gæta, að ungu stúlk-
unni, eins og æskumanninum,
finnst lífið langt en hver stund,
jafnvel hver dagur og ár sem dropi
í hafinu, framtíðin sé full af góð-
um fyrirheitum. Á hún í þessu
sammerkt með flestum, sem ungir
eru og hafa ekki komið auga á dýr-
mæti tímans.
Af því, er sagt hefir verið, tel ég
mega ráða það, að flest, sem sveita-
stúlkunni er fundið til foráttu og
hún jafnvel dæmd fyrir, er henni