Dvöl - 01.07.1939, Síða 29
D VÖL
187
að horfa á þenna aumingja, ataðan
óhreinindum upp yfir höfuð, píni
sjálfan mig með þeirri ímyndun, að
hann líkist mér. Og hversu sem ég
hefi leitast við að verða honum til
hjálpar, hefir það alltaf orðið jafn
árangurslaust. Hvert ár hefi ég svo
snúið heim í sömu óvissunni með
nagandi samvizkubit.
Ég hefi reynt að láta kenna hon-
um, en hann er alger fáviti. Ég hefi
reynt að draga úr hörmungum
hans, en drykkjuskapur hans er
ólæknandi og öllum peningum, sem
hann fær, eyðir hann fyrir brenni-
vín. Og hann veit vel, hvernig hann
á að fara að því að selja nýju
fötin sín til þess að fá koníak.
Ég hefi gefið veitingamanninum
peninga og reynt að vekja með-
aumkun hans og fá hann til þess
að reyna að hjálpa þessum vesaling,
gera hann ,ef hægt væri, eitthvað
mannslegri, þótt ekki væri nema
hvað snerti óhreinindin. Að síðustu
gerði veitingamaðurinn þessa vitur-
legu athugasemd:
„Allt, sem þér gjörið fyrir hann,
herra, mun aðeins verða til hins
verra. Það verður að fara með hann
eins og fanga. Ef honum er gefið
frelsi eða sýnd góðvild, þá fyllir það
hann þrjózku, gerir hann verri og
hættulegri viðureignar. Ef yður
langar til að gera góðverk, þá er
meira en nóg til af foreldralausum
börnum. Takið eitt af þeim og það
mun gefa yður meiri árangur en
góðvild yðar hér“.
Hvað átti ég að segja?
Og ef ég léti nokkuð það í ljós, er
gæfi grun um þann vafa, er kvaldi
mig, þá myndi þessi aumingi vafa-
laust hafa vit á að notfæra sér það.
Hann myndi eitra líf mitt, eyði-
leggja mannorð mitt, hrópa „pabbi“
á nákvæmlega sama hátt og í
draumum mínum.
Ég ásakaði sjálfan mig fyrir að
hafa drepið móðurina og eyðilagt
líf þessarar kyrkingslegu lífveru,
þessarar lirfu gripahússins, sem var
fædd og uppalin á mykjuhaugnum,
þessa manns, sem ef til vill hefði
getað orðið eins og aðrir menn, ef
hann hefði fengið uppeldi á borð
við þá.
Þú getur ekki gert þér í hugar-
lund þær kynlegu, margþættu og
hræðilegu tilfinningar, sem kvelja
mig í hvert skipti, sem hann er í
návist minni, þegar ég hugsa um,
að þetta er afkvæmi mitt, að hann
er tengdur mér þeim eðlisbundnu
viðjum, sem knýta saman föður og
son, að hann, samkvæmt hinu
hræðilega erfðalögmáli, er líkur
mér að mörgu leyti, ber erfðir frá
mér í blóði sínu, hefir sömu sjúk-
dómseinkenni, sömu ofsafengnu
tilfinningarnar.
Og ég finn alltaf þessa óþægilegu,
sáru löngun til þess að sjá hann
aftur, en það eitt að sjá honum
bregða fyrir, gerir mig svo hræði-
lega þunglyndan og hryggan.
Stundum horfi ég á hann út um
gluggann minn klukkutíma eftir
klukkutíma, þar sem hann mokar
og ekur burt mykjunni, og segi við