Dvöl - 01.07.1939, Síða 48
206
D VÖL
gufan.... Hún dó í Lamboisiére.
Hún var góð kona. Síðan hefi ég
dvalið með burstasalanum og
girnisnirflinum. Ætlið þið að láta
mig í fangelsi?“
Þetta sagði hann hreinskilnis-
lega og kuldalega eins og maður.
Hann var lítill, tötralegur og
heimilislaus drenghnokki, á hæð
við stígvél. Gulir hárlokkarnir
héngu í snepplum niður á ennið.
Enginn kannaðist við hann, og
var hann því sendur í betrunar-
skólann.
Hann var latur og ófimur til
starfa og ekki beinlínis skynsam-
ur. Sú eina iðn, sem hann gat lært,
var að gera við strástóla, og það
var ekki gott verk. Samt sem áð-
ur var hann hlýðinn og að eðlis-
fari var hann rólyndur og þögull.
Hann virtist því ekki vera djúpt
sokkinn í skóla lastanna. Hann
var á sautjánda ári, þegar honum
var kastað aftur út á götur Par-
ísarborgar. Til allrar óhamingju
hitti hann þar fyrir félaga sína úr
fangelsinu, sem allir iðkuðu við-
bjóðsleg störf. Þeir kenndu hund-
um að veiða rottur í forarræsun-
um, burstuðu skó í forsölum söng-
leikhúsanna, þegar dansleikir voru,
eða fiskuðu af flekum seinni hluta
dagsins. Þetta lærði Jean Frangois
að nokkru leyti af félögum sínum,
og nokkrum mánuðum eftir að
hann kom úr betrunarskólanum,
var hann tekinn fastur aftur fyrir
smá-þjófnað. Hann hafði hnuppl-
að gömlum skóm úr búðarglugga.
Árangurinn af því var eins árs
fangelsisvist í Sainte Pelagie, þar
sem hann var látinn starfa sem
þjónn pólitískra fanga.
Honum virtist lífið allundar-
legt innan um hóp þessara fanga.
Þeir voru allir kornungir, hirðu-
lausir í klæðaburði, töluðu hátt og
báru höfuðin einkennilega og há-
tíðlega. Þeir voru vanir að safnast
saman í klefa elzta fangans. Hann
var rúmlega þrítugur að aldri,
hafði verið langan tíma í fangels-
inu, og var orðinn rótgróinn í
Sainte Pelagie. Klefinn var stór. Á
veggjunum héngu skopmyndir og
gegnum gluggann sást París, —
húsþök, turnspírur og hvelfingar
og í fjarlægð sást himinblár fjalla-
hringurinn. Á veggjunum voru
nokkrar hillur, fullar af bókum og
gömlum skilminga-útbúnaði, t. d.
brotnar grímur, ryðgaðar málm-
plötur, brjóstverjur og hálfslitnir
glófar. í þessu herbergi borðuðu
„stjórnmálamennirnir" saman æ-
varandi kjötsúpu. Þeir létu Jean
Frangois sækja út ávexti, ost og vín
í könnu til smekkbætis. Við mál-
tíðarnar var oft háreysti, og
stundum voru haldnar æsinga-
ræður yfir borðum. Yfir eftir-
matnum sungu þeir fullum
hálsi „Carmagnole" og „Da Ira“.
Þeir settu upp virðulegan svip, þeg-
ar nýr maður bættist í hópinn. í
fyrstunni töluðu þeir alvarlega við
hann, eins og borgara, en daginn
eftir umgengust þeir hann mjög
kunnuglega, og nefndu hann gælu-