Uppeldi og menntun - 01.07.2005, Page 14

Uppeldi og menntun - 01.07.2005, Page 14
sem snúast ö›ru fremur um a› flétta markvisst saman félagsleg markmi› annars vegar og flekkingarmarkmi› hins vegar og áhersla er lög› á a› hin fyrrnefndu séu ekki sí›ur mikil- væg. Námi› er einstaklingsmi›a› og byggt á ábyrg› nemandans á eigin námi, sjálf- stæ›um vinnubrög›um, samvinnu, leitara›fer›um, valverkefnum, sveigjanlegu kennslu- rými og öflugu foreldrasamstarfi. Þri›ja hugtaki› er adaptive learning e›a adaptive education, sem einnig sýnist mega kenna vi› sveigjanlegt nám e›a sveigjanlega kennsluhætti á íslensku. Margaret C. Wang, prófessor vi› Temple-háskólann í Pensylvaníu, flróa›i, ásamt samstarfsmönnum sínum, svokalla› ALEM-líkan, Adaptive Learning Environments Model („Tools for Schools“, 1998), en á anna› hundra› skólar byggja á flessu líkani sem veri› hefur í mótun um tveggja ára- tuga skei›. Þetta líkan er grundvalla› á fleirri afstö›u a› nemendur læri me› mismunandi hætti og á mismunandi hra›a og keppt er a› flví a› koma til móts vi› flarfir hvers og eins. Samvinna nemenda í litlum hópum skipar stóran sess, sem og jafningjakennsla. Þá skiptir miklu a› sérkennarar og a›rir rá›gjafar vinni me› bekkjarkennurum me› samvirk- um hætti. Ger›ar eru einstaklingsáætlanir og vandlega fylgst me› árangri nemenda sem taka ábyrg› á eigin námi eftir flví sem kostur er („Tools for Schools“, 1998). Ekki ver›ur anna› sé› en a› á flessi flrjú hugtök, personalized instruction¸ responsive instruction og adaptive learning, megi nánast líta sem ólíka merkimi›a á mjög svipa›a kennsluhætti. Enn má nefna hugtaki› multi-level instruction (sem starfsmenn Fræ›slumi›stö›var Reykjavíkur flýddu me› or›inu fjölflrepa námsskipan (sjá ne›anmálsgrein nr. 3). Fjölflrepa skipan byggist m.a. á flví a› nemendur glíma vi› sama flema e›a vi›fangsefni me› ólík- um hætti, flannig a› hver nemandi fær vi›fangsefni vi› hæfi mi›a› vi› getu hans og áhuga (sjá t.d. Collicott 1991). Kennsluhættir undir flessu merki hafa einkum flróast í Kanada, í fylkjum (t.d. New Brunswick) flar sem kapp hefur veri› lagt á a› flróa almennt skólastarf flannig a› fla› henti jafnt fötlu›um sem ófötlu›um (Porter og Richler, 1991). EINSTAKLINGSMIÐAÐIR KENNSLUHÆTTIR GETA BYGGST Á GJÖRÓLÍKRI HUGMYNDAFRÆÐI Hugmyndir um einstaklingsmi›a› nám hafa flróast eftir mörgum ólíkum brautum og rætur fleirra liggja ví›a. Hugmyndir um kennslu flar sem einstaklingurinn e›a barni› er í brennidepli má rekja langt aftur í uppeldissögunni en sú saga er ekki meginefni flessarar greinar.6 Á hinn bóginn er áhugavert a› kennsluhættir, tengdir einstaklings- mi›un, geta hvílt á gjörólíkri hugmyndafræ›i. Þannig má nefna hugmyndir um einstaklingsmi›a› nám sem sækja til atferlisstefn- unnar (behaviourism) og svo a›rar sem byggja á hugmyndum mannú›arsálfræ›innar (humanistic psychology). Sem dæmi um einstaklingsmi›a›ar a›fer›ir í anda atferlisstefnunnar má nefna Keller- líkani› (sjá t.d. Keller og Sherman, 1982). Líkani›, sem flróa› var af Fred Keller, nánum samstarfsmanni Skinners, er á ensku oftast kalla› personalized system of instruction (PSI).7 U M E I N S T A K L I N G S M I Ð A Ð N Á M 14 6 Benda má á efni um fletta á vefnum Skref í átt til einstaklingsmi›a›s náms (Ingvar Sigurgeirsson, 2005). 7 Sigrí›ur Valgeirsdóttir (1978) kallar líkan Kellers einstaklingsnámskerfi (bls. 70). uppeldi_14arg_2hefti_9 copy 12/13/05 9:49 AM Page 14
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141

x

Uppeldi og menntun

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Uppeldi og menntun
https://timarit.is/publication/581

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.