Uppeldi og menntun - 01.07.2005, Síða 100
undir einhæfa kennsluhætti. Silja talar enn fremur miki› um a› prófi› stýri kennslunni
meira en á›ur í átt til sta›reyndanáms:
Þau eru náttúrulega alveg hundlei› á a› „drillast“ í gegnum einhverjar bækur …
og fletta er flvílíkt magn af lesefni … Þegar greinin er or›in flannig a› kennslan í
henni byggist fyrst og fremst á flví a› fara í gegnum flekkingaratri›i og láta menn
læra … einhver svör vi› einhverjum spurningum í sta›inn fyrir a› ö›last færni í
greininni, flá hlýtur fla› a› hafa í för me› sér a› krakkarnir fá minni og minni áhuga
á greininni.2
Í öllum skólum vi›mælenda fer einungis hluti nemenda í samræmda prófi› í náttúru-
fræ›i. Hlutfalli› er frá um 50% og upp undir 90%. Þa› er flví e›lilegt a› spyrja vi›-
mælendurna hva›a áhrif fleir telji fla› hafa á áhuga, virkni og vinnubrög› nemenda a›
hafa teki› flá ákvör›un a› fara ekki í prófi›. Silja telur fletta ekki sérstakt vandamál flar
sem reynt sé a› skipuleggja undirbúning fleirra sem ætla í prófi› sem einstaklingsmi›a›
sjálfsnám og breyta sem minnst flví sem fram fer í kennslustundunum. Sveinn er a›
nokkru leyti á sama máli enda heldur hann uppi andófi gegn fleim stýringaráhrifum sem
hann telur prófi› hafa og heldur eftir megni í flá áherslu sem hann hefur lagt á verklega
kennslu og tengsl vi› umhverfi og reynsluheim nemenda. Jónasi og Helgu ber aftur á
móti saman um a› fleir nemendur sem ekki ætla í prófi› séu áhugalausir um greinina,
finnist hún ekki skipta máli og finnist fleir ekki flurfa a› læra. Þetta hefur slæm áhrif á
bekkjarandann og getur skemmt fyrir fleim sem eru a› búa sig undir prófi›. Helga segir:
Me› bekkjarandann flá finnst mér fletta fyrst og fremst hafa flau áhrif á flá sem ekki
eru a› taka prófi› a› fleir detta í flann gír a› … „æi má ég ekki bara slaka á núna,
flarf ég eitthva› a› vera a› gera fletta, ég ætla hvort e› er ekkert í fletta próf,“ sem
a› hefur vissulega truflandi og lei›inleg áhrif á hina sem eru tilbúnir til a› leggja á
sig og vilja standa sig.
Námsefnisstýring og kröfur um yfirfer› námsefnis
Öllum vi›mælendum ber saman um a› námskráin í náttúrufræ›i á unglingastiginu sé
ofhla›in af efni sem prófa› er úr og a› námsefni í greininni sé meira en svo a› hægt sé
a› komast yfir fla› me› gó›u móti á fleim tíma sem greininni er ætla›ur á vi›mi›unar-
stundaskrá. Sveinn segir:
Bækurnar eru bara allt of langar og allt of flykkar og allt of margar, fla› er bara allt
of miki› efni til fless a› fla› sé hægt a› komast yfir fla›.
Og Silja tekur í sama streng:
Þa› er svo ofsalega yfirgripsmiki› svi› sem flær [undirgreinar náttúrufræ›innar,
innskot RS] spanna og svo flarftu a› passa flig a› ekkert týnist. Og ef flú vilt t.d. ekki
láta stjörnufræ›ina týnast, e›a kynfræ›sluna e›a allt fletta sem var merkt nr. 1 [hér
er vísa› til Inntakstöflu Námsmatsstofnunar, innskot RS] … flá er svo ofbo›slegt
magn af efni sem flú flarft a› fara yfir.
„ O G M A Ð U R F E R Í Þ A Ð A Ð S P I L A M E Ð … “
100
2 Sérstök áhersla sem vi›mælendur leggja á or› sín er feitletru› í tilvitnunum.
uppeldi_14arg_2hefti_9 copy 12/13/05 9:49 AM Page 100