Búnaðarrit - 01.01.1964, Page 167
LANDBUNAÐURINN
161
landbúnaðinn veitir fjölda fólks í þéttbýlinu góða atvinnu
og sumu arðvænlegri en búskapurinn er sjálfur. Aukning
landbúnað'arframleiðslunnar eykur |>ví tekjur þéttbýlis-
ins, en samdráttur hennar myndi valda ]>ar mikilli tekju-
rýrnun.
Jafnframt ]>ví að auka svo mjiig framleiðslu landbún-
aðarins á undanförnum áratugum Iiafa bændur lagt mikil
verðmæti í fjárfestingu í sveitum landsins. Það má til
sanns vegar færa, að bændur liafi verið að nema iandið að
nýju síðustu fjóra áratugina. Því mikla vcrki hefur miðað
vel áfram, en er livergi nærri lokið, og kreppir nii skór-
inn víða að, eins og nánar verður vikið að síðar. Það má
segja, að framfara- og umbótaskeið landbúnaðarins liefj-
ist um og eftir 1920, en mestar hafa framfarirnar orðið
síðustu 15 árin. Setning jarðræktarlaganna 1923 var fyrsta
spor ríkisvaldsins til að livetja bændur og iétta undir með
]>eim við ræktun landsins. Stofnun Búnaðarbankans 1930
var fyrsta viðurkenning Aljiingis á ]>ví, að landbúnaðurinn
þyrfti og ætti kröfu til þess að fá aðgang að fjármagni til
umbóta og uppbyggingar. Þjóðin bafði þá ekki yfir miklu
fjármagni að ráða, og því fengu sjóðir Búnaðarbankans
ekki mikið fjármagn til ráðstöfunar til þcss að byrja með.
Því miður befur fjármagnsskortur æ síðan á kreppuár-
uniim eftir 1930 dregið úr og seinkað framförum í land-
búnaðinum. Þeir, sem ráðið hafa yfir fjármagni þjóðar-
innar, bafa verið tregir til þess að beina því til landbún-
aðarins, |>ótt á undanförnum 15 árum bafi oft verið gerð
myndarleg átök til þess að veita fé í sjóði Búnaðarbank-
ans til þess að lána út á nýbyggingar og ræktunarfram-
kvæmdir í sveitum. Það fjármagn, sem nýbýlastjórn bef-
ur liaft til umráða, liefur létt undir með mörgum, sem lagt
hefur út í þá þrekraun að stofna nýbýli, og á siðustu ár-
um liefur nýbýlastjórn veitt mikilsverðan stuðning bænd-
um, sem búa á jörðum, sem af ýnisum orsökum lá við, að
faéru í eyði. Það má þakka nýbýlalöggjöfinni og }>eim, sem
séð bafa um framkvæmd liennar, að byggðum býlum Iief-
BÚNAÐARRIT
11