Búnaðarrit - 01.01.1964, Blaðsíða 196
190
BÚNAÐARRIT
gengu utan túns. Það virtist ekki liafa áhrif á kalíummagn
í þvagi, livort kvígumar fengu fóðursölt eða ekki. Benda
má á það, að meðalmagn kalíum í þvagi kvígna á gjöf var
1,4% en við þær aðstæður safnast mest þvag til áburðar.
Natríum ásamt klóri myndar matarsalt eða natríumklór-
íð, en matarsaltið er eitt af þeim efnum, sem oftast er of
lítið af í gróðri miðað við þarfir skepna. Ef skepnur skort-
ir þetta efni, þrífast þær illa og verða mjög ákafar að
sleikja alla mögulega hluti, einkum þó ef eittlivert sall-
hragð er af þeim. Hér á landi er oftast nokkurt saltliung-
ur í skepnum, ef Jiær lifa á beit eða lieyi einu saman. Það
má sjá á Jiví, að þær eru oftast gráðugar í salt. Þegar þær
koma af afrétlum að sjó, fá þær sér að drekka úr lionum
að sögn bænda. Á vetruni keyrir unt Jiverbak meðal úti-
gangsfénaðar. Hross éta |iá rekaviðarstaura upp til agna
og einnig mold, ef einhver vottur af salti er í lienni.
Á Hvanneyri liafa verið gerðar natríumákvarðanir, en
ekki neinar ákvarðanir á klór. Er oftast haft fyrir satt, að
natríummagnið sé takmarkaðra en klórmagnið og gefi Jiví
til kynna, hve mikið matarsalt skepnan hafi úr grasinu.
Þiirf jurtanna fyrir matarsalt er svo lítil, að Jiað efni get-
ur talizt gagnslaust í jarðræktinni með tilliti til sprett-
unnar. Það sem natríumákvarðanirnar á Hvanneyri hafa
leitl í ljós, er Jietta (óprentaðar niðurstöður):
]. Natríummagn jurtanna lielzt nokkuð jafnt allt sum-
arið.
2. Kalíáburður stórminnkar natríummagn jurtanna.
3. Þegar grös falla, minnkar natríummagn Jíeirra mikið.
4. Það er algengt, að natríummagn íslenzkrar töðu sé
minna en 0,15% af þurrefni. Það er Jiað magn, sem
hollenzka nefndin C.O.M.V. setur sem æskilegt lág-
mark í heyi miðað við þarfir skepna.
5. Natríummagn flæðiengjaheys, sem sjór nær til, er
svo mikið, að fráleitt er, að skepnur, fóðraðar á Jiví,
Jjjáist af matarsaltskorti.
Natríumákvarðanir eru erfiðar, vegna Jiess að vandkvæð-