Búnaðarrit - 01.01.1943, Blaðsíða 22

20
B L’ N A f) A H B I T
3. Eyðibýli byggð upp ....................... 66
4. Nýbýli, eidri en frá 1936, en styrkt að
nokkru levti ............................ 31
5. Býli, sem verða að teljast. endurbygging . . 15
Samtals 300
Skal nú nokkuð nánar skýrt frá hverjum flokki:
Eins og yfirlitið ber með sér hafa 82 býli verið reisl
á algerlega óræktuðu landi. Hefur þá verið tekinn
stærri eða minni hluti af óræktuðu landi jarða og reisl
jiar býli, oftast algerlega sjálfstætt frá aðaljörðinni,
þannig að allt land er fráskilið. Sum Jiessara býla hafa
of lítið land. Hefur nýbýlastjórn ])ó neitað mjög mörg-
um umsóknum vegna l)ess hve landrými var takmark-
að. I’að er næsta ótrúlegt hversu áfjáðir ýmsir hal'a
verið að byggja býli á landspildum, scm augsýnilega
voru allt of litlar lil þess að jiar gætu myndast líf-
vænleg l)ýli.
Þau býli, sem mynduð eru við jarðaskiptingu, eru
flest eða 106. Þá hefur nýbýlið ávalit fengið einhvern
liluta túnsins og slundum hefur eitthvað af penings-
liúsum fylgt. Algengast er, að jörðinni hefur verið
skipt til helminga, en þó er nýbýlið stundum áðeins
Vö hluti jarðarinnar og í sumum tilfellum jafnvel V\
hluti. Oft er beitiland sameiginlegt með nýbýlinu og
jörð þeirri, sem því er skipt úr, en allt af er túni, rækl-
unarlandi og engjuin skipt.
Eins og að líkindum lætur er mikið auðveldara að
koma upp nýbýlum við jæssi skilyrði, en þar sem allt
verður að reisa frá grunni, bæði ræktun og byggingar.
Eyðibýlin, þar sem byggð hefur verið endurreisl,
eru mjög ólík. Sum þeirra hafa verið í eyði um lengri
tima, svo að allt verður að reisa frá grunni. Allvíða
hafa verið ])ar beitarhús og lúnskeklar umhverfis og
er þá öll aðstaða hægari. Loks eru nokkur eyðibýl-
anna, sem í eyði hafa farið fáum árum áður en veitt