Búnaðarrit - 01.01.1943, Blaðsíða 72
70
1$ U N A 1) AIÍHI T
um, veðráttu og jarðmyndun og haga styrkveitingum
eftir því, livað hentar bezt á hverjum slað. Einnig
þarf að athuga vel, livort halda á við byggð og styrkja
menn til búskapar á öllum þeim stöðum, sem byggðir
eru nú.
Veðrátta, jarðmyndun og ýmsir eðlishættir lands-
ins eru svo ólíkir að ekki er liagkvæmt að búskapur
sé rekinn með líku fyrirkomulagi á öllum stöðum
landsins. Kemur mér i hug, að bújarðir séu flokkaðar
eftir þeim atvinnuvegum, sem hcntar bezt að reka á
þeim, t. d. sauðfjárjarðir, hestaræktarjarðir, naut-
griparæktarjarðir og útvegsjarðir, þær sem liggja að
sjó og hafa gagn l)a>ði af landi og úr sjó. Það nær
engri átt að reka sauðfjárrækt og tryppabúskap á
jieim jörðum, sem ekki þola beil, en eru sæmilega
fallnar til ræktunar og nautgripabúskapar, og sama
má segja um fleiri greinar búnaðarins. Um þetta hef-
ur elckert verið liugsað og afleiðingin er nú sii, að
stór svæði af landinu, hálfar eða heilar sveitir hafa
i'arið eða eru að fara í auðn, vegna þess að landið og
gróður þcss hal'a ekki þolað þann beitarfénað, sem
á því hefur gengið. Þetta var fyrirgefanlegl og skilj-
anleg mistölc á þeim tíma, sem menn ekki þekktu
orsakir eyðileggingarinnar, nú þegar menn sjá að
landið grær aftur, ef beitinni er létt af því, þá er það
ófyrirgefanlegt að meta að engu náttúruöfl og eðlis-
hætti landsins, en halda í þrjózku og blindni við forn-
ar búnaðarvenjur, sem þó hafa valdið böli cvðilegg-
ingarinnar.
III.
„Allt liold cr gras og allur
yndislcikui* l>css, sein hlórn
vallarins.** (Jesaja hO. 6.)
Á síðustu fjórum tugum ára liafa gerzt hér á landi
margir merkilegir viðburðir. Peningaveltan hefur