Búnaðarrit - 01.01.1943, Blaðsíða 126
124
BÚNAÐARRIT
verður :ið færa þeim, eða ]ieir aka sjálfir. Nii verða
margir til að eiga híl, hreyfilveikin geysar.“
Bergrav biskup er injög dáður maður, og ]>essi bók
hans. Það má því ætla, að hún hafi nokkurt sann-
leiksgildi. Hann dáir nijög hina sérstæðu menningu
þeirra, manngiidi og mannkosti. Hann óttast að Iióg-
lífi og nautnalíf nnuii sjiilla þeim. Hann álítur að
]>að eina, sein gæti bjargað þeini í'rá að tapa iíkain-
leguni og andlegum þrólti og stælingu væri róttækt
íþróttalíf.
Fáii’ munu neita því, að vér íslendingar höfum átt
á liðnum öldum sérstæða menningu og verðmæti. Við
liöfum um aldaraðir verið fjarlægari Evrópumenning-
unni en þessi þjóðflokkur, sem hér hefur verið sagt
l'rá. En nú liefur hún einnig steypzt yfir okkur þessi
nýja járnöld og véla, með hennar fylgifiskum. Mesl-
öSi „menning" vor nú er innflult og eftirliking. Kaup-
staðirnir hafa gleypl við henni og sveitirnar reyna að
koma á eftir. Hreyfilveikin geysar liér einnig. Danskt
blað birtir fyrir nokkru síðan: Á Islandi er 1 Iiíll fyrir
liverja 65 íbúa, en í Iíína er hill á liverja 9 858 ibúa.
Þessi gamla menningarþjóð fer hægara en vér að til-
einka sér nýmenninguna. Oss hefur hér tekizt að
vekja á oss athygli hjá annari þjóð, sem sjálf þykist
eyða gengdarlausu fé í bíla og híla-akstur. Enda má
fullyrða, að öll þessi innflutta menning vor hafi fyrst
og fremst gert oss eyðslusamari flestum þjóðum. Með
mannflóttanum úr sveitunum hrcytast hinir eldri sið-
ir og hættir, og nýir teknir upp, reykulir eins og fólkið
er sífellt er á ferðinni i atvinnuleit, á hílum eða skip-
um kringum landið. Þetta er eill sýnishornið af vorri
nýju menningu, og fer vaxandi um leið og atvinnu-
leysið.
Þó þetta þyki sennilega ekki sambærilegt við ver-
gang fyrri alda minnir það töluvert á hann. Menn
hafa t. d. orðið að horfa á það, að fólk var flutt á