Búnaðarrit - 01.01.1943, Blaðsíða 96
04
BÚNAÐARRIT
um og einkum tafið fyrir því að örfoka land grói.
Hættan á uppblæstri hefur vafalaust verið xnest með-
an gróðurskipti urðu, sem leiddu af búsetunni, og þar
sem búfé vitanlega hefur átt sinn drjúga þátt í eyð-
ingu skóganna, þá mætti líka kenna því um uppblásl-
urinn. Nú hygg ég þetta horfi við á allt annan veg.
Yfirsjónin hefur frá upphafi verið sú, að menn gerðu
sér enga grein fyrir hættunni og höfðu heldur ekki
þá þekkingu og tækni, sem við höfum nú yfir að ráða,
til þess að hefta uppblástur, skógareyðingu og græða
örfoka land.
Um hlutdeild eldsumbrota í landskemmdum get ég
verið fáorður. Hákon vill gera sem minnst úr henni,
jafnvel telja eldgos og öskufall til bóta, vegna þess,
að það liafi slundum drepið niður liinn háskalega
búfénað. Ég held þelta sé ekki rétt. Ég er sannfærður
um, að sum stórgosin áttu mjög mikinn þátt i eyði-
leggingu skóganna og eftirfarandi uppblæstri. Virð-
ist sjást þessa augljós merki í sambandi við sum
öskulögin, sem finnast í mýrunum.
6. Ræktun og örtröð.
Um niðurlagið á grein skógræktarstjórans inætti
ýmislegt segja. Ég þykist skilja hann svo, að hann
telji þjóðarnauðsyn að fækka búfénaði, til þess að
stemma sligu við frekari landskemmdum. Þetta er
að vísu ekki beinlínis sagt, en hlýtur að vera rök-
rétt ályktun af þeim skoðunuin, sem greinin flytur.
Ekki er það neitt rökrætt, hve heppilegt það sé fyrir
þjóðai’búskapinn, en á það má benda, að landbúnað-
arframleiðsla okkar er elcki inikið ineiri en þjóðin
notar og alls ekki ineiri en eðlilegt og æskilegt væri
að hún notaði.
Á það má ennfremur benda, að sauðfé og hrossum
hefur fækkað verulega í hlutfalli við fólksfjölda síð-
an 1901 en nautgripirnir staðið i slað.