Morgunn - 01.12.1933, Side 3

M0E6UNN
129
Kirkjulegt landnám.
Ritstjóri Morguns hefir mælst til þess við mig, að
eg segi lesendum tímaritsins eitthvað frá horfum and-
legra máia meðal íslendinga í Vesturheimi, er eg hefi
dvalið hjá um allmörg ár.
í mínum augum er það svo, að eitt andlegt mál tekur
upp meira rúm í huga þessara frænda vorra en nokkuð
annað — þjóðernismál þeh'ra. í raun og veru er það sí-
felt furðuefni þejrra, sem mest hafa veitt því athygli, að
menn, sem ýmist hafa farið kornungir úr fjarlægu landi,
eða ef til vill alls ekki séð þetta fjarlæga land, skuli hafa
eins fastan huga á málefnum þess og heill, sem raun ber
vitni. Og sé nokkur eigind andleg í fari mannsins, þá er
það þessi, að geta tekið trygð við fjarlæga hugsjón og
íengið ást á efni, sem í raun og veru virðist ekkert koma
við manns daglega lífi.
Hugmyndir íslenzku þjóðarinnar um frændurna
vestra eru að sjálfsögðu nokkuð á reiki og mjög misjafn-
lega nálægt því rétta. Eldra fólki mörgu, sem vel þekti
til vesturfaranna fyrir aldamótin, hættir til þess að hugsa
til þeirra enn í því ljósi, er það þá sá þá í. Aðrir hafa til-
hneigingu til þess að hugsa sér Vestur-íslendinga komna
svo langt í burtu frá oss á braut hins vestræna þjóðlífs, að
vér eigum með þeim lítið sameiginlegt. Sannleikurinn í
málinu er sennilega einhvers staðar hér á milli. Eða öllu
heldur, fyrir hvorutveggja má finna dæmi, en varast verð-
ur að draga af þeim of einhliða ályktanir. Enn má finna
bændafólk þar vestra, sem naumast yrði aðgreint frá
fólkinu úr bygðunum, sem það kom úr á íslandi, og hins-
vegar er einnig að vaxa þar upp mentamannastétt, sem að
sjálfsögðu hugsar á mjög ólíka lund frá því, sem menn
yfirleitt hugsa á íslandi.
9