Morgunn - 01.12.1933, Síða 59
MORGUNN
185
f járhagslegu vandamál, sem hagur hverrar þjóðar og allr-
ar veraldarinnar veltur á. Andspænis þessum vandamál-
um verður glamrið á ræðupöllunum og vaðallinn í dag-
blöðunum að engu.
Menn hafa lengi vitað það, að lýðræðið er óhæft til
þess að verða leiðtogi eða hreyfiafl til framfara. Ekkert
af þingum hinna miklu þjóðlanda nútímans er fulltrúi
fyrir nokkurt brot af þeim styrkleik eða vizku, sem býr
með þjóðinni. Miklar þjóðir eiga ekki sína færustu menn
að leiðtogum, né þá menn, sem mest vita um málefni
þeirra, né jafnvel þá, sem hafa nokkura samfelda þjóð-
málasannfæring. Lýðræðisstjórnirnar láta rekast eftir
því sem mótspyrnan er minst, líta skamt fram undan sér,
kaupa sig áfram með friðunarbitum og smáskömtum
og greiða sér götuna með þvættingi, sem lætur vel í eyr-
um. Aldrei hefir verið minna samhengi eða fyrirhyggja í
atferli þeirra; og samt bíða þeir innan skamms breyting-
ar, sem, til góðs eða ills, munu ekki aðeins umturna öllu
fjármálafyrirkomulagi veraldarinnar, heldur líka félags-
lífi og siðgæðisútsýni sérhverrar fjölskyldu. Það eru
kommúnistarnir einir, sem hafa ákveðna fyrirætlun og
sitt fagnaðarerindi. Og fyrirætlun þeirra er toi'tíming
alls einstaklingsfrelsis og fagnaðarboðskapur þeirra er
grundvallaður á hatrinu.
„Víst er um það, segir Winston Churchill enn fremur,
,,að jafnframt þekking og valdi mannanna, sem þeir hafa
safnað að sér með sívaxandi og ómælilegum hraða, hafa
mannkostir þeira og vizka ekki tekið neinum sýnilegum
framförum. Heili nútíðarmannsins er ekki að neinu veru-
legu leyti öðru vísi en heilinn í þeim mannverum, sem háðu
orustur sínar og unnu hver annari hér á jörðunni fyrir
miljónum ára.
Eðlisfar mannsins hefir hingað til haldist sama sem
óbreytt. Þegar nægilega mikið sverfur að — hungur,
ótti, ófriðarástríða, eða jafnvel kalt hyggjuvitsæði —
þá vitum vér vel, að nútímamaðurinn fremur hina voða-