Morgunn - 01.06.1949, Blaðsíða 42
36
MORGUNN
hverju eða öllu leyti meðan fyrirbrigðið gerist. Þessu
virðist einhver orka eða máttur hljóta að valda, sem hugs-
anlega myndast í líkama miðilsins eða nánasta umhverfi
hans, eða þá hvorum tveggja í senn, og að orka þessi fái
með einhverjum hætti gert þyngdarlögmálið óvirkt eða
upphafið það.
1 þessu sambandi megum vér ekki gleyma, að þyngd
er raunhæf en ekki algjör. Þyngd er ekki meðskapaður
eðliseiginleiki hlutanna eins og margir hyggja. Það, er
vér af hentugum ástæðum nefnum þyngd, er ekki annað
en verkanir aðdráttaraflsins. Eitt kíló er t. d. ekki jafn-
þungt við Miðjarðarlínu og Norðurheimskautið af þeirri
einföldu ástæðu, að við miðbaug er hluturinn fjær mið-
depli þyngdarlögmálsins (miðdepli jarðar) heldur en við
heimskautið, og því léttari þar. Á tunglinu myndi kílóið
t. d. ekki vega meira en 3 únzur, sökum þess, hve efnis-
magn og stærð þess hnattar er miklu minni en jarðar.
Á sólu myndi það aftur á móti vera 28 sinnum þyngra
en á jörðu af sömu ástæðum. 1 geimdjúpinu (óskapnaðin-
um) myndi það enga þyngd hafa. Hvers konar talnafræði-
legar umbætur, sem vér kynnum verða að aðhyllast á þyndg-
arlögmálskenningunni vegna útreikninga og kenninga Ein-
steins, og hvaða skýring, sem fundin kann að verða a
orsökum þyngdarlögmálsins, þá verðum vér eigi að síður
alltaf að viðurkenna, að fallandi hlutir hegða sér ævinlega
eins og þeir séu háðir einhverju óskeikulu aðdráttarlög-
máli, en þetta eitt var einmitt kenning Newtpns. Ef unnt
væri að draga úr þessu aðsogi, þessari leyndardómsfullu
aðdráttarorku, eða upphefja hana með annari gagnverk-
andi, þá myndi þetta verka sem þyngdarmissir á hlut
þann, eða það, er yrði fyrir verkunum þessa gagnverkandi
afls. Hann ætti þá að geta svifið í lofti um stundarsakir,
eins og hann hefði misst þyngd sína. Og með þetta 1
huga, beinist athygli vor að lyftingafyrirbrigðunum.
Nú vitum vér, að þetta er unnt að gera með tilraun, ef
hlutur sá, er lyfta skal, er málmkúla. Gagnverkandi segul*