Straumar - 01.04.1930, Blaðsíða 8

2
STRAUMAR
unnar athuguð dálítið nánar, og rök þau er til hennar
liggja. Með æsku er hér átt við fólk, sem er að komast
til vits og ára, segjum unglinga á aldrinum 14—25 ára.
Og uppreisn æskunnar er hugsun, sem kunn er orðin
í öllum löndum heims. Um hana liggja þegar fyrir milclar
bókmentir. Sumt eru hversdagslegar bollaleggingár um
betrun hennar, en flest eru lostafengin klámrit, sem sam-
in eni og gefin út í gróðaskyni. Á allflestum er ekkert að
græða. Þær gefa ekki meiri hugmynd um baráttu og við-
fangsefni æskunnar, en skóiaskýrslur opinberra skóla,
þótt setningar- og uppsagnarræður fylgi með.
II.
Eg veit, að það er djarft í ráðizt af mér, að ætla að
skrifa um æskulýð nútímans. Eg er 31 árs að aldri og
þessvegna of gamall til þess. Eg er svo gamal! að unga
fólkið telur mig til annarar kynslóðar en sinnar eigin.
Það er tilviljun, ef 15 ára drengur treystir að fullu þrí-
tugum manni, talar við hann af einlægni og tekur mark á
-orðum hans. Æska allra tíma hefir verið sammála um það
að roskna kynslóðin sé flón. Og þegar lítið skilur á um
skoðanir og lífsviðhorf heilla alda, eins og oft hefir átt
sér stað, þá lítur æskan svo á, að hún sé góðgjörn og
meinlaus flón. En þegar gagngerður munur verður skoð-
ana og lífsviðhorfa á 10—20 árum, eins og nú hefir átt
sér stað, álítur æskan eldri kynslóðina vera þröngsýn og
meinviljuð flón. Það hefir oft skeð áður, og er ekkert
við því að segja, sízt neitt ljótt. En það hefir hinsvegar
jafnan mjög víðtækar afleiðingar. Foreldravaldið brotnar
í mola, innihald sifjahugtakanna breytist, einku.ni að því
er snertir skyldur og réttindi slíkra aðila, viðhorfið við
þjóðfélaginu og stofnunum þess riðlast rneira og minna,
ríkjandi siðferðishugtök missa algjörlega gildi sitt. Bróðír
rís gegn bróður, barn gegn föður. Það þykja mörgum
ægilegir atburðir meðan þeir eru að gjörast, en þó er ekk-
ert annað um að vera, en að ný menningarhugsjón er að
færast upp á yfirborð félagslífsins. Lífsmeiður þjóðanna
skýtur nýju brumi í toppinn.