Straumar - 01.04.1930, Page 26

20
S T II A U M A R
Hverjar eru orsakirnar til þess að svo er farið, að
hin socialistiska alþýða iðnaðarlandanna hefir komizt svo
alg-jörleg’a í andstöðu við kirkjuna, þar sem svo má heita,
að alþýðan hafi áður verið hlýðin börn hennar, en and-
staðan aftur verið öll frá mentuðu stéttunum?
Til þess liggja margar orsakir, sumar af hálfu jafn-
aðarmanna en sumar af hálfu sjálfrar kirkjunnar.
Marx og lærisveinar hans héldu fram efnishyggj-
unni, og þeir gera það enn þann dag í dag, þó að vísinda-
menn séu óðum að fjarlægjast hana*). í því efni hafa
þeir, eins og ýmsum öðrum, bundið sig um of við skoðanir
meistarans, orðið „rétttrúaðir", treyst skoðunum fyrri
tíðar manna fremur en sínum eigin hæfileikum til að
finna nýjan og nýjan sannleika. En eins og kunnugt er,
kennir efnishyggjan það, að þetta líf á þessari jorð sé
hið eina sem manninum sé ætlað, annað líf sé ekki til,
persónuleika mannsins sé lokið með líkamsdauðanum.
Hugmyndina um guð álíta efnishyggjumenn lokleysu eina,
veröldin hafi orðið til fyrir samstarf einhverra náttúr-
legra lögmála o. s. frv..
„Yfirnáttúrlegir“ hlutir og kraftaverk neita þeir
blátt áfram að eigi sér stað. Andahyggja (spmtismi) og
fyrirbrigði þau sem sálarrannsóknarmenn skýra frá, eru
í þeirra augum svik ein og blekkingar.
Frá sjónarmiði efnishyggjumanna er því öll trú bygð
á blekkingu einni sama,n, þar sem grundvallaratriðum
allrar trúar, framhaldslífi mannssálarinnar og tilveru
guðs er neitað.
Lærisveinar Marx’s héldu því fram, að trúarbrögðin
*) Til sönnunar því má geta þess, að Niels Bohr, hinn frægi
danski eðlisfræðingur, sagði á fundi náttúrufræðinga í sumar i
Kbh., að takmarkanii' þær, sem fælust í efnishyggjunni, oins og
hún er orðin í meðvitund almennings, næði engri átt. Efnis-
hyggjan stendur í sömu afstöðu til eðlisvísinda nútimans, cins
og trú og hugsun miðaldanna til sálfræðivísinda nútimans. —
Og allir kannast við enska eðlisfræðinginn heimsfrægá, Oliver
Lodge, sem er höfuðforvígismaður andahyggjunnar þar í
landi.