Straumar - 01.04.1930, Blaðsíða 33

S T lí A l'MAR
27
þeirra er yfirleitt miklu skárri. Og það hygg eg, að þeir
séu tiltölulega mjög fáir hér á landi, ef nokkrir eru, sem
líta á jafnaðarstefnuna sem trúarbrögð, eða hafna guðs-
trú hennar vegna. Að þessu leyti er mjög ólíkt um öreiga
hér og þá, sem lýst er í bók dr. Pichowskis.
Af þessu leiðir, að jafnaðarstefnan hér á landi hefir
ekki enn sem komið er komizt í neina andstöðu við kristin-
dóminn eða trúarbrögðin alment. og ósamlyndis við kirkj-
una eða hennar menn hefir heldur ekki gætt. Prestarnir
hér á landi hafa flestir reynt að gæta hlutleysis í málefn-
um verkamanna, að minsta kosti í ræðustól. Predikanir
þeirra, minsta kosti þeirra, sem eg hefi heyrt til, fást
mjög sjaldan við þjóðíélagsmálin, önnur en þau sem lúta
að almennu borgaralegu siðferði, og þá aðallega hneigzt
í þá átt að ávíta menn fyrir léttúð, skemtanafíkn, laus-
læti og alvöruleysi, og hafa vafalaust oft og einatt haft
áhrif til hins betra á þeim sviðum, þó að meir en nóg sé
af slíku, og meir en holt er fyrir hamingju og velferð ein-
staklinga og þjóðarinnar. Annars snúast ræður þeirra um
eilífðarmálin svokölluðu, tilveru guðs og kærleika, Jesúm
Krtst og starf hans fyrir mennina á trúarlega sviðinu,
og hið siðferðilega fordæmi hans, nauðsyn trúar og
kristilegs siðgæðis til þess að nú þeim kærleiksþroska per-
sónuleikans, sem skapar mönnum sæmileg lífskjör í öðru
lífi.
Blærinn og framsetning predikananna er svo allmis-
munandi eftir því hvort presturinn er nýguðfræðingur
eða gamalguðfræðingur, en inn á það verður ekki farið
hér. Stundum eru það guðfræðileg deilumál, sem prestarn
ir tala um, halda fram eða vara við ýmsum nýmælum inn-
an hinna guðfræðilegu skýringa, svo sem andatrú, faðerai
Jesú Krists, innblástur biblíunnar og fleiri guðfræðileg
æsingamál, sem mönnum er kunnug frá síðari árum. Þsð
ber þó fremur sjaldan við, að ákveðnum skoðunum sé
haldið fram af stól um þessi efni. Baráttan milli svo-
nefndar gamallar og nýrrar guðfræði er háð í kyiþey.
Þegar miklar atvinnudeilur eru uppi, verkföll eða
verkbönn, víkja prestar stundum að þeim í ræðum sínum,