Straumar - 01.04.1930, Qupperneq 55

S T R A U M A R
49
Biblíurannsóknir.
----- Niðurl.
P i 1 e m o n s b réf i ð. Eins og áður er getið er mjög
náið samband milli Pilem. og Kolossab. Munu bæði skrifuð
á sama tíma og send með sömu ferð, því að Filemon við-
takandi bréfsins býr í Kolossa. Sömu mennirnir eru nefnd-
ir í báðum bréfunum. Tilefni bréfsins er það að þræll
einn, Onesímus, hefir strokið frá Filemoni. vini Páis, kemst
til Róm, Páll hittir hann þar og kristnar hann. Og nú
sendir hann Onesimus heim og biður Filemon að taka á
móti honum sein bróður en ekki sem þræli. Þetta bréf
er því fullkomið einkabréf, en hefir ekkert trúfræðilegt
inni að halda og mun hafa flotið á nafni Páls einu inn í
regluritasafnið. En bréfið er snilldar fallegt, og sýnir vel
traust Páls á vinum sinum, og væri N. T. fátækara, ef
það væri þar ekki Enginn vatí er á að Páll hatí ritað það.
Hebreabréfið hefir fram á síðustu tíma verið
talið eftir Pál postula. En svo getur þó ekki verið, enda
gefur það sjálft ekkert tilefni til þeirrar skoðunar. Grísk-
an á Hebr. er miklu fegurri og fágaðri en hjá Páli og
guðfræðihugtökin önnur og áherzlan lögð á aðra hluti,
þó að ekki verði hér gerð nein tilraun til að sýna fram á
það. Hver höfundurinn er veit enginn, og er varla mögu-
leiki til að nafn lians finnist nokkurntíma. Vér vitum það
eitt af efni bréfsins, að hann hefir verið kristinn gyðing-
ur, hámenntaður og vel að sér í ritningunni.
Margt fleira er þoku hulið um bréf þetta. Menn vita
hvorki um lesendur þess eða tilgang, með neinni vissu.
Þar eru alt aðeins tilgátur. Sú tilgátan, sem sennilegust
þykir, er sú, að höf., sem dvelur utanlands, skrifi bréfið til
kristinna vina sinna í Jerúsalem, sbr. nafnið, sern annars
er sett seinna á bréfið eftir erfikenningu kirkjunnar. Þess-
ir vinir hans eru lærðir og góðir menn, en áhugalitlir um
hina nýju trú, líta hana sem endurbót gyðingdómsins.
Svo skellur gyðingastyrjöldin á 66 e. Kr. Allir góðir
Gyðingar grípa til vopna, en kristnir menn flýja. Vinir
höf. eru i vafa, en sitja kyriir. Þá skrifar höf. þeim bréf-
ið, eggjar þá að flýja, skera á öll bönd milli sín og Gyð-
4