Almanak alþýðu - 01.01.1930, Síða 18

lians var ritið „Zur Kritik der politischen
Oekonomi" (p. e. „Til gagnrýningar á þjóðhags-
fræðinni"), er út kom í Berlín 1859, og er
pað eins konar frumdrættir að aðalriti hans:
„Das Kapital" („Auðmagnið"). Að pví vann
liann stöðugt allan siðari hluta æfi sinnar eða
samfleyttan aldarfjórðung og fékk pó ekki
lokið þ'.í að fullu. Þegar hann lézt, árið 1883,
var þó enn ekki komið út nema I. bindið,
„Der Produktionsprocess des Kapitals" („Fram-
leiðslustarfsemi auðmagnsins"); það kom út
árið 1867. II. bindið, „Ðer Cirkulationsprocess
des Kapitals" („Hringrás auðmagnsins"), kom
ekki út íyrr en tveim árum eftir dauða Marx,
1885, og III. bindið, „Der Gesammtprocess der
kapitalistischen Produktion" („Gangur auðvalds-
framleiðslunnar i heild sinni"), kom loks út
árið 1894. Drög að fjórða hluta ritverksins voru
gefin út árið 1909, meira en aldarfjórðungi eftir
fráfall Marx’s.
Þó að Marx entist ekki aidur til að ljúka
þessari miklu greinargerð fyrir þjóðhagfræði-
legum og sögulegum og heimspekilegum hug-
myndum sínum, hafa rit hans haft afskapleg
áhrif, enda þótt þau geti engan veginn kallast
auðskilin. Hann hefir flestum öðrum framar
komið róti á hugsun manna, valdið hreyfingu,
skapað sögu. Hann er þess vegna einhver
inerkiiegasti hugsuður, sem uppi hefir verið.
Jafnaðarmönnum hafa rit hans reynst óþrot-
legir fjársjóðir, og eigi að eins öll hugsunar-
starfsemi jafnaðarmanna siðan árið 1848, heldur
einnig mannkynssögulegir viðburðir eins og
14