Saga - 2003, Blaðsíða 31

AÐFERÐ í UPPNÁMI
29
Ólafur gefur hér í skyn að það séu ekki línuleg tengsl milli mið-
aldatextans og nútímasagnfræði, heldur séu þau sköpuð með orð-
ræðu hinnar hefðbundnu sagnfræði.
I ritdómi um Sögu 2000 í Morgunblaðinu. skýrir Ólafur vandann
sem blasti við Inga og fleirum þegar „höfundar leggjast á köflum
í harla léttvægar upptalningar á höfundum og verkum þeirra,
jafnvel á ritum sem ekki teljast beita aðferðum fræðanna. Þetta
gerir það Hka að verkum að sumum höfundanna reynist erfitt að
festa hendur á almennum breytingum innan fagsins".30 Hér telur
Ólafur að ritstjómarstefnu Sögu 2000 sé um að kenna og að flestir
þátttakendur hafi fetað samviskusamlega slóðina sem þar var
mörkuð með það yfirlit sem hér hefur verið nefnt helsta einkenni
íslenskrar sagnfræði að leiðarljósi.
IÖnskóli sagnfræðinnar
Gunnar Karlsson prófessor við Háskóla Islands virðist hafa svip-
aða sýn á sagnfræðina og samkennari hans við sagnfræðiskor, Ingi
Sigurðsson, ef marka má grein hans í Sögu 2000. Báðir hafa þeir
leikið aðalhlutverk á síðustu tuttugu ámm við inngangskennslu í
skorinni. Eftir að hafa tekið saman þræði í grein um þjóðríkis-
myndun hér á landi er engu líkara en að Gunnar komist að þeirri
niðurstöðu að deilurnar um þjóðemið á undanförnum ámm hafi
verið á misskilningi byggðar, það rói nefnilega allir á sama báti, og
þá undir flaggi módemisma.31 Honum finnst engin ástæða til að
draga fram þau álitamál sem blasa víða við í umfjölluninni um
þjóðernið heldur skal samfellunni fylgt þannig að hægt sé að taka
saman hið hlutlæga yfirht.32 Hann bendir þó á að þessi umræða sé
lifandi og í mótun en bætir síðan við:
Og enn bíða þar mikilvæg viðfangsefni; ég vil sérstaklega nefna
tvennt. Annað er saga lýðræðisþróunarinnar. Hún hefur aldrei
verið skrifuð heildstætt, og margt í henni hefur aldrei verið
kannað að neinu ráði. Hitt er samstætt yfirlit yfir þjóðríkisþróun-
30 Ólafur Rastrick, „Þróunarlínur í íslenskri sagnfræði".
31 I nýlegu innleggi í deilumar má finna vísanir í eldri framlög: Guðmundur
Jónsson, „Þjóðemishreyfingin á 19. öld: Hvað var hún oghvað vildi hún?".
32 Sjá umfjöllun Davíðs Ólafssonar sagnfræðings í ReykjavíkurAkademíunni
um hina póstmódemísku stöðu þjóðemisumræðunnar: Davfð Ólafsson,
„Fræðin minni", bls. 85-86.