Ný saga - 01.01.1995, Page 7

Sfldarævintýrið í Hvalfirði 1947-48
vetri til, en afli verið misjafn og stundum að-
eins örfáir bátar við veiðarnar.5 Og alltaf
veiddist síld í Faxaflóa svo í byrjun árs 1937
ákváðu Akurnesingar að byggja verksmiðju
til að bræða síld og vinna fiskimjöl og lýsi.
Hún var tilbúin um næstu áramót og í sept-
ember 1939 skýrði Morgunblaðið frá því að
Haraldur Böðvarsson og Magnús Andrésson
kaupmaður hefðu frá því í apíl um vorið sent
frá Akranesi um 4.700 tunnur af ísaðri síld til
útlanda. Faxaflóasíldin gæti orðið trygg út-
flutningsvara, að mati þeirra.6
Líklegt er að síld hafi komið í Hvalfjörð í
seinni heimsstyrjöldinni og gert setuliði
bandamanna þar gramt í geði. Viðvörunar-
bjöllur við kafbátagirðingu þvert yfir fjörðinn
glurndu hvað eftir annað en þegar að var gáð
sást enginn kafbátur. f>á gerðist það stundum
að dýptarmælar herskipa og flutningspramma
gáfu til kynna að örgrunnt væri undir þeim -
úti á miðjum firði. Eftir vertíðina 1947-48
gátu menn sér til að síldartorfur hefðu annars
vegar nuddast upp við kafbátagirðinguna og
sett bjöllurnar af stað og hins vegar verið svo
þéttar að allt varð svart á dýptarmælum þar
sem í raun var nokkurt dýpi.7 Gerðist það ein-
mitt nokkrum sinnum á vertíðinni.
Mynd 1. Silfur hafsins.
Uppgripin í Hvalfirði
eru einstakur kafli
í síldarsögu landsins.
„Upphaf árlegrar síldarvertíðar“?
Árni Friðriksson fiskifræðingur mun hafa
togað fyrir síld í Hvalfirði í febrúar 1946 en
aðeins fengið um 1.000 sfldar. í nóvember
sama ár varð Ingvar Pálmason var við mikla
síld þegar hann var á togveiðum í Faxaflóa en
sfldveiðum var ekki sinnt í það skiptið og svo
gerði ótíðarkafla.8
Ingvar bjó inn við Sund í Reykjavík á þess-
um tíma og veitti um svipað leyti athygli
starfsmanni á Kleppi sem reri út á Sundin á
lítilli bátkænu og kom iðulega með síld að
landi. Ingvari þótti þetta merkilegt og því
meir þegar maðurinn sagði honum að þarna
hefði hann veitt síld árum saman.91 desember