Ný saga - 01.01.1995, Qupperneq 9

Síldarævintýrið í Hvalfirði 1947^48
anna með allt að 10.000 króna tryggingu fyrir
flutningsgjaldi og greiða 15 krónur á mál, en í
staðinn voru skipin skuldbundin til að bíða
allt að tíu dögum eftir síld og halda norður
þótt ekki fengist fullfermi.18
Útgerðarmenn og sjómenn urðu ánægðir
við þessi tíðindi og héldu til veiða. Eingöngu
var þó veitt í reknet og aðeins í Kollafirði hin-
um minni. Hinn 17. janúar hófu SR móttöku
á Kollafjarðarsíld í Reykjavík. Frystihús voru
þá flest hætt að taka við síld því vetrarvertíð
var hafin og þorskur tekinn að berast að
landi. Vélskipið Erna hélt norður með fyrsta
farminn og kom til Siglufjarðar að kvöldi 23.
janúar. Dreif þá fjölda fólks niður að höfn,
enda óvenjulegt að sjá síld landað nyrðra með
þorrakomu. Vinnsla hófst fimrn dögum síðar
og var síldin brædd í SRP, gömlu verksmiðju
Pjóðverjans dr. Pauls, sem SR eignuðust árið
1933.iy
Þegar hér var komið sögu tóku nokkrir út-
gerðarmenn fram herpinætur því veiðivon var
greinilega mikil. Ingvar Pálmason reið á vað-
ið 21. janúar og fyllti bát þeirra Hafsteins
Bergþórssonar og Ingvars Vilhjálmssonar,
Andvara, í tveimur köstum. I janúarmánuði
töldust 25 bátar vera á síldveiðum í Kollafirði.
Pá voru sex þeirra nreð herpinót, en þeir urðu
11 í febrúar og voru 12 þá á reknetaveiðum.21'
Kollafjarðarsíldin var mjög smá og því varð
að nota smáriðnar nætur við veiðina. Engar
slíkar voru til syðra, en nætur voru fengnar að
norðan og austan.21
í byrjun febrúar virtist síldin horfin úr
Kollafirði hinum rninni. Nanna RE hélt þá
upp í Hvalfjörð og fékk 3-400 mál af fallegri
síld. Nokkrir aðrir síldveiðibátar héldu í
fjörðinn og öfluðu vel.22 Svo veiddist síldin að-
allega á ytri höfninni í Reykjavík og á Sund-
unum. Hinn 10. febrúar gáfu þeir Hafsteinn
Bergþórsson og Jón L. Þórðarson stjórn SR
skýrslu urn veiðiskapinn og sögðu að
hér í höfninni lægju veiðiskip með 2-3.000
mál af síld sem bíða eftir flutningi norður.
Þar að auki er frétt um góðan afla hjá
snurpuskipum í morgun svo að búast má
við að í kvöld bíði a.m.k. tvöfalt þetta síld-
armagn eftir flutningi.23
Þetta virtust góð tíðindi, en sá hængur var á
að skip fengust ekki lengur til að l'lytja síldina
norður fyrir aðeins 15 krónur málið. Löndun-
arbið gat orðið allt að fjórurn dögum.2JStjórn
SR var því nauðugur einn kostur að hækka
flutningsgjaldið um fimrn krónur og lækka
síldarverðið jafnmikið á móti. Jafnframt var
Hafsteini og Jóni uppálagt að láta veiðiskip,
sem báru urn 1.000 mál eða meira í lest, sigla
sjálf með veiðina til Siglufjarðar eftir því sem
föng væru á.25 Útgerðarmenn og sjómenn áttu
ekki annarra kosta völ en að hlíta þessu.
Áfram aflaðist vel. „Þarna [í Kollafirði öll-
um] var gríðarlega mikið af síld,“ segir Þórð-
ur Guðjónsson, skipstjóri á Sigurfara frá
Akranesi. Hann veiddi í reknet og hafði gott
upp úr því.21’ Og farþegum á millilandaskipinu
Dronning Alexandrine brá svo sannarlega í
brún þegar skipið kom til hafnar í Reykjavik
morgun einn urn miðjan febrúar. Blaðamaður
Mynd 2.
Fagriktettur og
Andvari losa síld úr
Kollafirði í Snæfell,
sem flutti hana
norður i bræðslu.
„Síldveiðin í Kollafirði
gæti verið upphaf
árlegrar sildarvertíðar,
sagði Hafsteinn
Bergþórsson.
Myndin er tekin í
upphafi árs 1947.
Tímcms skrifaði:
Uppgripaafli var á ytri höfninni í gær og
mátti segja að síldin veiddist í sjálfu hafnar-
mynninu. Kæmi það mönnum ekki á óvart
þó að bátarnir þyrftu bráðunr ekki að fara
frá bryggjunum til að kornast í síld. Drottn-
ingin varð að þræða á milli bátanna í gær-
nrorgun til þess að komast inn. ... Þótti
Dönum þetta nýstárleg og matarleg sjón.27
í febrúar barst svo mikið af síld norður að
SRP-verksmiðjan hafði ekki undan. Síðla
7