Ný saga - 01.01.1997, Síða 7

Ný saga - 01.01.1997, Síða 7
og fékk hann nafnið Kommúnistaháskóli þjóðarbrota vesturhlutans (Kommunist- icheskii Universitet Narodnikh Menshinstv Zapada, skammstafað KUNMZ).4 Þessir skólar störfuðu báðir fram á fjórða áratuginn. Erlendir flokksmenn sem stund- uðu þar nám um lengri eða skemmri tíma skiptu þúsundum.5 Árið 1926 var stofnaður einn skóli til viðbótar, Alþjóðlegi Lenínskól- inn (Mezhdunarodnaia Leninskaia Shkola, skammstafað MLS). Lenínskólinn var, ólíkt Austur- og Vesturháskólunum, hreinn flokks- skóli, það er að segja þar lærðu menn ein- göngu marx-lenínisma og grundvallaratriði kommúnismans í sögulegu og praktísku ljósi.6 Þótt hinir skólarnir væru nefndir háskólar höfðu margir þeirra sem þar stunduðu nám litla eða enga skólagöngu að baki og fengu uppfræðslu í almennum námsgreinum auk kommúnisma.7 Formlega var Lenínskólinn rekinn af Alþjóðasambandi kommúnista, en hinir skólarnir voru undir stjórn rússneska Kommúnistaflokksins. Metnaður skólanna fór minnkandi eftir því sem á leið. Um miðjan þriðja áratuginn var gert ráð fyrir að almennt nám í Austur- og Vesturháskólunum tæki fjögur ár. Þetta var einnig markmiðið þegar Lenínskólinn var stofnaður. Fljótlega var námið stytt í þrjú ár °g í byrjun fjórða áratugarins var það komið niður í tvö ár. Auk almennra námsbrauta var boðið upp á stuttar námsbrautir og þá oftast miðaðar við níu mánuði.“ Hreinsanir í röðum erlendra kommúnista settu mark sitt á skólana. Vorið 1937 var karl- peningurinn úr Lenínskólanum sendur til Spánar að berjast við Franco, þeir sem ekki höfðu verið handteknir áður, og í lok áratug- arins var búið að grisja kennara- og starfs- mannalið skólanna svo mjög að þeir voru í raun óstarfhæfir.9 Þar sem Sovétstjórnin varð nú sífellt tregari til að hleypa útlendingum inn í landið í stórum stíl var sjálfgert að leggja skólana niður. Eftir innrás Þjóðverja í Sovétríkin 1941 voru höfuðstöðvar Kominterns fluttar til borgarinnar Ufa í Úralfjöllum. Þar var Lenín- skólinn endurreistur í því skyni að þjálfa kommúnista til að stjórna ríkjunum sem mundu lenda á áhrifasvæði Sovétríkjanna að stríðinu loknu.10 Hlutverk og áhrif flokksskólanna Yfir flokksskólunum í Moskvu hvíldi mikil og vaxandi leynd á meðan þeir störfuðu. Austur- og Vesturháskólinn voru þó ekki formlega leynilegir, en erlendum kommúnistum sem stunduðu þar nám var engu að síður uppálagt að halda því stranglega leyndu heima hjá sér Mynd 2. Fimm Islendingar vonj við nám í Moskvu veturinn 1931-32. Hér stilla þeir sér upp ásamt Einari Olgeirssyni sem kominn var til borgarinnar i þeim erindagjöröum að ganga frá inngöngu hins nýstofnaða Kommúnistaflokks Islands í Komintern og sækja um styrk í kosningasjóð flokksins. Frá vinstri Eyjólfur Árnason, Jens Figved, Einar Olgeirsson, Andrés Straumland, Þóroddur Guð- mundsson, Jafet Ottósson. Mynd 3. Nikolai Búkharín. 5
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116

x

Ný saga

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ný saga
https://timarit.is/publication/806

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.