Ný saga - 01.01.1997, Side 52

Ný saga - 01.01.1997, Side 52
Viðtal við Arthur Marwick Ég er hlynntur því að söfn og merkir sögustaðir séu auglýstir og gerðir eins aðgengilegir og kostur er en ég held samt að hugarfar sölumennsku sé farið að ráða um of ferðinni THE DELUGE British Societyand the First World War Arthur Marwick sagnfræðinámi. Síðar benti ég á fleira, t.d. að í heimi þar sem bylja á okkur upplýsingar, réttar og rangar, er sagnfræðingurinn færari að greina og vinna með þessar upplýsingar en flestir aðrir. í þriðja lagi veita viss efahyggja og hluttækar spurningar af því tagi sem sagn- fræðingar spyrja nauðsynlegt mótvægi við því menningarlega andrúmslofti sem nú ríkir, þar sem margir hrífast af stórum kerfishugmynd- um og endanlegum svörum við knýjandi vandamálum. Enn eitt gagnið af sagnfræðinni er ritgerð- arvinnan og sú færni sem hún þjálfar með nemandanum: Hann greinir heimildirnar og dregur þær saman, athugar ýmsar hliðar við- fangsefnisins og dregur síðan ákveðna niður- stöðu af viðfangsefninu. Þetta þurfa stjórn- endur að gera og í raun allir þeir sem gegna valdastöðum. Stundum er litið á háskólasagnfræði sem eitt og miðlun sagnfræðilegrar þekkingar til almennings annað. Hér hef ég ekki aðeins sögukennslu í skólum í huga heldur menning- ararfsiðnaðinn (the heritage industry) sem fer vaxandi á íslandi eins og í Bretlandi. Hvaða augum lítur þú þessi mál? Auðvitað ættu ekki að vera skörp skil milli háskólasagnfræði og alþýðlegrar sagnfræði eða miðlunar hennar. Fær sagnfræðingur með mikla reynslu ætti að fást við margt og nefni ég fyrst afmarkaðar rannsóknir á frumheim- ildum. Niðurstöður þeirra eru síðan birtar í greinum eða bókum, sem hafa í eðli sínu ekk- ert sérstaklega almenna skírskotun. Þjálfaðir sagnfræðingar ættu líka að skrifa kennslu- bækur fyrir háskólastigið sem höfða kannski ekki heldur til alls almennings en eru skýrar og draga saman þekkingu. Ef til vill langar sagnfræðinginn einnig að þróa sitt sérsvið en jafnframt að setja þekkingu sína fram á þann hátt að hún höfði til almennings. Svo ég taki dæmi af sjálfum mér þá lauk ég fyrir stuttu miklu ritverki um félagslegar og menningarlegar breytingar á sjöunda ára- tugnum í fjórum löndum, Bretlandi, Banda- ríkjunum, Frakklandi og Ítalíu. Útgefendur spurðu mig hvaða lesendahópi þessi bók væri ætl’ið. Eg svaraði því til að markmið mitt væri að komast að því hvað hefði gerst á sjöunda áratugnum, hvert væri sögulegt mikilvægi þess og hvað hefði orsakað þessar breytingar. Ég hóf því verkið án þess að hafa sérstakan lesendahóp í huga. Ég tel að maður eigi alltaf að skrifa skýran og einfaldan texta og ég ætla að þessi bók hafi víða skírskotun. En ég vona líka að sérfæðingar á þessu sviði telji hana nýtt og mikilvægt framlag og að sjálfsögðu fyndist mér verkið misheppnað ef kollegum mínum þætti lítið til þess koma. Þetta er það sem skiptir mestu máli. En ég óska þess líka að hinn upplýsti almenningur hafi áhuga á henni. Þannig að þetta er ekki annað hvort eða. Ég legg áherslu á að sagnfræðingurinn á ekki bara að hafa aðra fræðimenn í huga. Besta sagnfræðibókin er sú sem eykur þekk- ingu manna, fær umfjöllun á fræðilegum vett- vangi og er vitnað til, en vekur jafnframt áhuga hins almenna lesanda. Ég er sannfærð- ur um að upplýstir lesendur vilja fyrst og fremst bækur sem þeir geta treyst. Menningararfsiðnaðurinn snýst ekki bara um söguna heldur líka menningu, tónlist, myndlist og fleira. Ég tel að þarna sé um óheppilega þróun að ræða. Það er hægt að ganga of langt í því að gera söguna að fáfengi- legri verslunarvöru. Það er gott að kveikja áhuga hjá fólki á því sem fortíðin hefur skilið eftir sig með söfnum og sögustöðum. Ef ég hefði ekki leiðsögubók um ísland þá myndi ég ekki vita hvaða staði ég ætti að skoða. Kynning er því ávallt nauðsynleg. Það sem nú er deilt um í Bretlandi er hins vegar mynd- bandasýningar og annað þvíumlíkt sem nær ekki að draga fram andrúmsloft fortíðarinnar heldur speglar miklu frekar nýjustu tækni og vinnur jafnvel gegn því efni sem verið er að fjalla um. Ég er hlynntur því að söfn og merkir sögustaðir séu auglýstir og gerðir eins aðgengilegir og kostur er en ég held samt að hugarfar sölumennsku sé farið að ráða um of ferðinni. Þegar hagnaður af sögustað eða safni er orðin viðmiðunin þá er hætta á að vikið sé frá hinu ósvikna, upprunalega, sem á að að vera í fyrirrúmi. Því meir sem markaðs- sjónarmið ráða þeim mun ríkari verður til- hneiging til þess að fegra hlutina eða gera þá æsilegri en þeir eru í raun og veru. Menning- ararfsiðnaðurinn er því að mfnu áliti gerólík- ur ábyrgri og heiðarlegri vinnu sagnfræðings-
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116

x

Ný saga

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ný saga
https://timarit.is/publication/806

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.