Ný saga - 01.01.1997, Side 97
Islenska söguþingið
Greinargerð um þingið og álit nokkurra þátttakenda
nemma árs 1995 lagði Eggert Þór
Bernharðsson til við stjórn Sagn-
fræðistofnunar Háskóla íslands að
efnt yrði til veglegs söguþings. Sagnfræði-
stofnun tók strax vel í hugmyndina og ákvað
að fá Sagnfræðingafélag Islands til liðs við sig.
Skipuð var undirbúningsnefnd þar sem sæti
áttu Anna Agnarsdóttir, verðandi forstöðu-
maður Sagnfræðistofnunar, Hrefna Róberts-
dóttir, þáverandi formaður Sagnfræðingafé-
lagsins, og Eggert Þór sem upphafsmaður til-
lögunnar.
Undirbúningur var mikill og strangur og
stóð allt frá hausti 1995. Fljótlega var ákveð-
ið að reyna að standa að vali viðfangsefna og
fyrirlesara með eins lýðræðislegum hætti og
framast var kostur. Auglýst var nokkrum
sinnum í Fréttabréfi Sagnfræðingafélagsins,
auk þess sem rætt var um hugsanleg efni á
fundum félagsins. Margar tillögur bárust sem
undirbúningsnefnd vann síðan úr. Einnig
lýstu margir yfir
áhuga á að flytja er-
indi á þinginu og
þegar upp var staðið
höfðu allir komist að
sem vildu.
Reynt var að hafa
dagskrána sem fjöl-
breyttasta svo að
sem flestir gætu
íundið eitlhvað við
sitt hæfi og var lögð
áhersla á að þingið
endurspeglaði í stór-
um dráttum nýjustu
stefnur og strauma í
sagnfræði. Fljótlega
var ákveðið að hafa
tvö aðalefni sem
tækju heilan dag hvort um sig og þótti eðlilegt
að fjalla annars vegar um „gullaldartímabil“
Islandssögunnar, miðaldir. Fyrir valinu varð
félagssaga miðalda og var hún sett fram und-
ir heitinu Heimili og samfélag. Saga heimilis á
miðöldum. Hins vegar var sjónum beint að
íslandi og umheiminum á 19. og 20. öld. Hlið-
arefnin voru sex og tóku hálfan dag hvert,
þau voru: Einstaklingar án sögu - saga án ein-
staklinga. Persónulegar heimildir í sagnfræði,
Byggðarsaga. Frá hinu smáa til hins stóra,
Auður, vald og menning 1550-1800, Kyn og
saga, Þjóðararfurinn. Varðveisla og miðlun og
Rannsóknir ungra frœðimanna. Þá var efnt til
skoðanaskipta um innreið nútímans á íslandi,
en þar leiddu saman hesta sína fræðimenn úr
ýmsum greinum. Loks voru tólf stakir fyrir-
lestrar sem dreifðust á þingdagana og kenndi
þar ýmissa grasa. Undirbúningsnefndin naut
ómælds stuðnings „hópstjóra" sem áttu mik-
inn þátt í að velja fyrirlesara, skipuleggja efn-
istök og sjá til þess
að hvert dagskrár-
efni myndaði sam-
stæða heild. Sameig-
inlegir fundir þing-
stjórnar og hópstjóra
voru tíðir og oft glatt
á hjalla enda áhuginn
brennandi. Þegar nær
dró þinghaldi voru
ráðnir nokkrir starfs-
menn til að sinna af-
mörkuðum verkefn-
um. Sigríður Matthí-
asdóttir var ráðin
framkvæmdastjóri,
Þórmundur Jónat-
ansson fjölmiðlafull-
trúi, Viggó Ásgeirs-
Áhersla var
lögð á að þingið
endurspeglaði í
stórum dráttum
nýjustu stefnur
og strauma i
sagnfræði
95