Birtingur - 01.01.1959, Blaðsíða 7

uppáhaldsskáld eins og þá var tízka: Steingrím Thorsteinsson, sem var
í miklu eftirlæti hjá mörgum af þeirri kynslóð. Ég fór að dæmi hennar
og valdi mér uppáhaldsskáld: Jónas.
Hvenær kynntistu fyrst ljóðum núlifandi skálda?
Vorið sem ég fermdist fékk ég bréf frá Borgari bróður mínum, þar sem
hann sagði mér frá Ijóðabók sem hann var nýbúinn að lesa, lét mikið af
og hvatti mig mjög til að kaupa. Það var Fagra veröld eftir Tómas Guð-
mundsson. Hún hafði komið út haustið áður og vakið gífurlega athygli.
Ég fór að spyrjast fyrir um hana í Vík í Mýrdal og keypti annað eintakið
af tveimur, sem þangað höfðu borizt. Hún kostaði 7 krónur (í rauðu
sirtingsbandi), rösklega helming aleigu minnar: ég átti tólf krónur inni
á reikningnum mínum. Ég hef aldrei séð eftir kaupunum. Fagra veröld
kveikti svo rækilega 1 mér að ég brann í logum hennar mörg ár á eftir.
En hvenær kynntistu fyrst skáldbræðrum þínum, hinum yngri?
Það var ekki fyrr en löngu seinna. Ása í Bæ kynntist ég í Vestmanna-
eyjum á vertíðinni 1943. Ég hafði verið til sjós á Málmeynni gömlu með
Jóni Magnússyni, stórvini mínum: sigldum fyrst einn túr til Englands,
síðan var skipið dæmt ósjófært. Þá fórum við í snatt hjá könum. Það
voru náðugir dagar. Undir áramótin var farið með dallinn til Eyja, tekið
að tjasla í véiina með snærum, en gekk báglega að. fá hana til að lafa.
saman. Svo við réðum okkur einu sinni í fylliríi — öll skipshöfnin að mig
minnir, nema Jón skipstjóri — á vélbátinn Herjólf sem Páll Oddgeirsson
átti. Við bjuggum þrír saman uppi á lofti í bragga rétt ofan við nýju
bryggjuna. Ási í Bæ hefur lýst vistarverunni og sumum vistmanna í
skáldsögu sinni, Breytilegri átt. Um lokin fékk ég mér herbergi í Djúpa-
dal, ætlaði að vera þar í næði og yrkja. En Ási hafði enga eirð í sér fyrir
starfslöngun, skammaði mig látlaust fyrir slæpingshátt og linnti ekki
fyrr en hann hafði dregið mig á sjó með sér á lítilli kollu. Á bátnum með
okkur var maður sem Gestur hét Auðunsson, ágætur fýr sem hafði talað
við Asa árum saman um bækur og skáldskap, fékkst líka nokkuð við
yrkingar. Einhvern tíma bað Gestur mig að láta fyrir sig kvæði í póst til
tímaritsins Helgafells sem þá var á öðru ári og hafði gefið ungum skáld-
um undir fótinn. Hann þorði ekki fyrir sitt litla líf að fara sjálfur með
bréfið á pósthúsið — þú veizt hvernig þetta er í litlum bæjum þar sem
allir þekkjast: sjómaður sem staðinn væri að því að skrifa tímariti bréf
yrði að athlægi um allt plássið og ætti sér ekki viðreisnarvon upp frá
því. Ég átti í fórum mínum kvæðið Gamall fiskimaður, og allt í einu datt
mér í hug á leiðinni niður á pósthús að slá utan um það líka. Það birtist
svo í sumarhefti Helgafells 1943.
Stefán Hörður tók sér málhvíld, og ég teygði mig eftir Helgafelli til að
rifja upp umsögn ritstjóranna. Tímaritið hafði hvatt ung skáld til að\
senda sér ljóð og ráðgert að birta úrval þess sem bærist. 1 greinargerð
Birtingur 5