Birtingur - 01.01.1959, Blaðsíða 69
svo mikið af sjálfum sér. „Gefðu allt sem þú átt“, er það ekki svona, sem
talað er um allar þessar stólpípur, gúmíhluti, skrapanir og þessháttar?
— Nú, og hvað með það?
— Ég held það sé í kvæði eftir skáldið Slowacki sem einhver spyr: ,,Og
er þá sálin eilíft brennandi 1 jós?“ Við eigum að krjúpa á kné fyrir hverri
mannlegri tilfinningu, sem verður á vegi okkar, eins og fyrir helgidómi,
eins og gagnvart stjörnunum. Við ættum að hlú að henni, bera hana eins
og ljós, og þó að það sé ekki nema neisti þá eigum við að blása á hann
þangað til við stöndum á öndinni. Við lifum á tuttugustu öld, Agnieska:
Isolde er á hóruhúsi og Tristan drekkur með melludólgum á götuhornum.
Núorðið hefur fólk lítinn tíma aflögu fyrir stórar tilfinningar; það
bröltir fram úr á morgnana, slafrar í sig morgunbitann á sjoppunum,
stendur eins og síld í tunnu í strætisvagninum, kaupir ódýrt skran í
staðinn fyrir húsgögn með afborgunarkjörum í vöruhúsunum, þráttar um
fimmeyring við vagnstjórann — ogsvoframvegis. Krjúptu á kné! segi ég.
Lífið tryggir enga framtíð. Þeir sem segja: ,,Látum það vera. Eftir nokk-
ur ár verður það betra“ eiga skilið, að maður hræki framan í þá. Hvað
verður? Hvenær verður það? Hamingjan kemur alltaf til manns eftir
skítaleiðum.
Hann þagnaði og gaf barþjóninum merki. Þegar þjónninn var farinn
starði hann ofan í fullt glasið. Kona sem sat nokkrum stólum frá þeim
söng með skerandi röddu: „Ég er svo ung og smá ...“ — En rýmileg!
sagði karlmannsrödd sannfærandi. Konan þagnaði, grúfði sig yfir glasið
og tuldraði eitthvað sem ekki skildist. Saxófónleikarinn reyndi allt hvað
hann gat að líkja eftir þeim amerísku. Brosleiti þjónninn leit spyrjandi
á Grzegorz.
— Einn lítinn, svartan?
Hann rankaði við sér.
— Ef þér viljið, sagði hann. En það er ekki ómaksins vert: ég verð hvort
eð er ekki fullur í dag. Hann snéri sér að Agniesku: Viltu kaffi?
Hún kinkaði kolli. — Látið okkur hafa tvo kaffi, sagði Grzegorz. Bar-
þjónninn kom aftur og setti fyrir þau tvo bolla. Grzegorz saup á og hristi
höfuðið vonsvikinn. — Kaffið er líka vont, sagði hann.
Brosleiti þjónninn sló frá sér með höndunum:
— Þvílíkir tímar, þvílíkir tímar!
— Til andskotans með tímana, sagði Grzegorz — enn ein fáránleg goð-
saga ... Hann snéri sér að Agniesku: Ég var að fá ágæta hugmynd.
— Lát heyra.
— Mig langar til að skrifa dálítið.
— Bók?
— Já, bók.
— Um ástina?
Birtingur
67