Birtingur - 01.01.1966, Blaðsíða 8

Ó lífsins Dýraland, ó land míns bróður,
hvers lítils fugls, og draumur vorrar móður.
Þetta kvæði minnir á Dalvísu Jónasar Hall-
grímssonar. En höf. lætur lítið yfir því:
„Þannig heldur hann áfram að yrkja leingi
dags.“
Það er fyrst með sonnettunni á II, 217 að höf.
vottar skáldi sínu nokkra virðingu. Hann hef-
ur engin inngangsorð um kvæðið, reynir ekki
að gera það að efnisatriði í atburðarásinni.
Kvæðið stendur sér.
Þú kysstir mína hönd í húmi um nótt,
og haustsins rigníng féll á sölnað gras,
— sleitulaust, þétt sem þrálátt heimsálas —
og þángað eru tár vor eflaust sótt.
Þín ástríða var haf sem hrærist ótt,
hamstola líkt og brimsins vilta þras
sem gerir þverhnípt bergið brothætt glas;
svo brá þér við og spurðir: Er það Ijótt?
Að morgni upphefst dagsins dapurt fjas
um dauða hluti, ævi í þraut og gnótt,
þú tekur aftur upp þitt stilta fas
og annast þínar skyldur kalt og rótt.
Samt veistu, kona, að hann sem líf þitt las
var lagður beittu vopni, og grær ei skjótt.
Kvæðið kemur að manni alls óvörum, án skýr-
ingar, og það sýnir ekki afstöðu piltsins til
annarra, heldur hina ótímabundnu afstöðu
skáldsins til lífsins.
Það er merkilegt hve vel Ólafur hefur notfært
sér sveinsárin undir meistarahendi alþýðu-
skáldanna. Hann notar aðeins tvær rímend-
ingar kvæðið á enda, -as og -ótt, án þess að
kveða stirt.
Þessi nýja afstaða höf. gagnvart skáldskap
Ólafs, þetta afskiptaleysi, gefur til kynna að
nú sé byrjað að fjalla um skáldið, ekki pilt-
inn. Þessi Ljósvíkíngur er byrjaður að vaxa.
Nú er það hann sem kemur út á mitt svið og
fer að yrkja. Höf. er ekki að láta hann yrkja,
hann tilfærir ekki kvæði og brot eftir Ólaf af
einskærri náð, heldur hefur Ólafur gripið
pennann og farið að skrifa sína eigin sögu.
Þetta er fyrsta kvæði sem hefur almennt gildi,
fyrir utan samhengi sitt í sögunni.
Næsta kvæði (II, 282) er einnig tilfært af-
skiptalaust af hálfu höf. Skáldið hefur gripið
í taumana. Hann skrifar meira að segja heilan
kafla. Þetta kvæði er hinsvegar vart skiljan-
legt án samhengis. En það sýnir nýja hlið á
skáldgáfu Ólafs — hann getur verið kíminn,
hann getur meira að segja verið kíminn um
mjög sorglegan atburð. Er hann yrkir kvæðið,
6
BIRTINGUR