Birtingur - 01.01.1966, Side 14
Ég hef reynt að sýna hvert hlutverk kvæðanna
er í skáldsögunni. Þau geta verið atriði í at-
burðarásinni, aukið á kímniblæ sögunnar,
sýnt lengra inn í hug Ólafs en höf. getur
sjálfur skyggnzt, stuðlað að því að skapa heild-
arblæ hvers bindis fyrir sig, merkt áfanga á
skáldbraut Ólafs, hrifið sem listaverk út af
fyrir sig, og eru hvað áhrifamest þegar þau
gera margt í senn.
En ef við lítum á bókina frá æðri sjónarhóli,
þaðan sem Ólafur Kárason Ljósvíkíngur hætt-
ir að vera sjálfstæð persóna og maðurinn Hall-
dór Kiljan Laxness kemur í Ijós, getum við
ekki annað en dáðst að fimleik hans í notkun
kvæðanna. Þegar öllu er á botninn hvolft, er
það þó hann sem orti öll kvæðin! Hann getur
ort undir ótal háttum og lýst ótal geðbrigðum
mannsins. Iívæði hans endurspegla eins vel
hug sveitarómagans á Fæti undir Fótarfæti og
föðurins í Upphæðum. Hann getur ort hrein-
asta leir og fellt liann inn í samhengið svo
ekkert sýnist eðlilegra, og síðan dregið dár að
öllu saman. Engum kemur til hugar, meðan
hann er enn fangi bókarinnar, að nokkur
annar en skáldið Ólafur Kárason sé hér að
verki. En aðalatriðið er, að hann hefur teflt
lifandi skáldi fram á sviðið, skáldi sem yrkir
kvæði beint í bókina, þreifar fyrir sér, vex
með tímanum, verður kynlega gott, og fjarar
síðast út. í þessari notkun kvæða í sögu verð-
ur Kiljan að teljast gildur arftaki höfunda
skáldasagnanna fornu.
Kári Marðarson (Peter Carleton)
Albany, Kaliforníu 3/11/1965.
12
BIRTINGUR