Vera - 01.02.2002, Blaðsíða 3
Sérréttindi og hiö „æðra11 kyn
„Eg er jafnréttissinni, ekki kvenréttindakona," sagöi ung kona úr við-
skiptalífinu í blaðaviðtali nýlega og bætti við að hún vildi engin sérrétt-
indi fyrir konur og teldi ekki að karlmenn væru andstæðingar kvenna eða
færu illa með þær.
í þessum orðum liggja einmitt þeir fordómar gagnvart femínisma sem
hafa verið til umræðu undanfarið, m.a. í málfundaröð á vegum Stúdenta-
ráðs og Jafnréttisnefndar Háskóla íslands. Svo virðist sem talinn sé stigs-
munur á því að vera jafnréttissinni, kvenréttindakona og /eða femínisti.
Að vera jafnréttissinni er sjálfsögð og viöurkennd yfirlýsing í huga meiri-
hlutans, að vera kvenréttindakona er að stíga skrefið of langt, heimta sér-
réttindi og telja karlmenn andstæðinga sína. Að vera femínisti er þá lík-
lega að stiga skrefið enn lengra, biðja um meiri sérréttindi og líta á karl-
menn sem enn meiri andstæðinga- eða hvað? Hver er annars munurinn á
kvenréttindakonu og feminista?
Umræða um þessa orðanotkun er mjög mikilvæg því fordómar verða til
vegna ranghugmynda og vanþekkingar og upplýsing er besta leiðin til að
uppræta þá. Þegar við byrjuðum að vinna þetta blað ætluðum við að
fjalla um fordóma gegn femínisma en eftir því sem á leið langaði okkur
meira að fjalla um það hvað er að vera femínisti og hvaða fólk telur sig
vera femínista. Okkur þykir Ijóst að margir vita ekki hvað femínismi er og
því hlýtur umræða um það að vera nauðsynleg. Saga kvennabaráttu síð-
ustu áratuga er ekki kennd í islenskum skólum og því er margt ungt fólk
ótrúlega illa upplýst um þær breytingar sem kvennabaráttan hefur kom-
ið til leiöar.
Þegar fjallað var um fordóma gegn femínisma á Stöð tvö nýlega voru
unglingar spurð hvað þeim finnist um femínista. Svar ótrúlegra margra
drengja var að femínismi snúist um að konur séu æðra kynið. Þar var ekki
spurning um jafnrétti, heldur hvort kynið hafi yfirráðin. Að sjálfsögðu
voru strákarnir ekki til í að afsala sér þeim völdum sem þeirra kyn hefur
haft í gegnum aldirnar og líta því neikvætt á femínisma.
fyrir námskeiö og auglýsingar þar sem konur eru
hvattar til þátttöku í stjórnmálum. Hlutur kvenna í
sveitarstjórnum er aðeins 28,2% og því þarf aö gera
betur í kosningunum 25. maí nk. Á heimasíðu nefndar-
innar segir: „Konur og karlar hafa að mörgu leyti ólík-
an bakgrunn, uppeldi og reynslu. Akvarðanir sem við
tökum eru byggðar á menntun okkar uppeldi og
reynslu. Konur eru helmingur þjóöarinnar og þaö er því
í þágu jafnréttis og lýðræðis að konur og karlar taki
þátt í aö móta samfélagið."
fyrir fyrirspurn til heilbrigöisráðherra um hvort setja
eigi í lög hér á landi bann viö umskuröi stúlkna eða
kvenna og viðurlög við slíkum verknaði. Alþjóðastofn-
anir hafa hvatt til þess að lönd taki skýra afstöðu gegn
slíkum verknaði en vandamál af þessu tagi hafa komiö
upp í fjölmenningarlegum samfélögum. Jón Kristjáns-
son tók undir orð Ástu og telur að setja þurfi slíkar
reglur hér á landi.
fyrir að verðlauna Sigríði Dúnu Kristmundsdóttur fyrir
bókina Björg þar sem rakin er ævisaga merkrar konu og
brautryðjanda í menntun íslenskra kvenna en saga
hennar var flestum gleymd. Svona viðurkenning er
hvatning til að halda áfram aö skrá (gleymda) sögu
kvenna.
fyrir að leggja léttari dæmi fyrir stelpur heldur en
stráka og ætla með því að sýna fram á hvernig „jákvæö
mismunun" virkar.
Hver er femínisti og hver ekki? Svör þeirra sex sem Vera spurði hvort nota
það orð til að lýsa lífsafstöðu sinni eru athyglisverð. Það er einnig athygl-
isvert að lesa svörin við spurningu blaðsins á bls. 6 - hver er uppáhalds
femínistinn þinn? Konurnar sem þar eru nefndar eru frábærir fulltrúar
kvenna en hvort þær kalla sig femínista eða aðrir líti á þær sem slíkar er
annað mál. Eða hvað? Er þetta kannski bara spurning um mismunandi orð
og merkimiða á sama innihald?
fciAtofott /þtHAfiirtztöt*
P.S. Á heimasíðu Veru, vera.is, má lesa fyrirlestur undirritaðrar um for
dóma gegn femínisma sem haldinn var á málþingi Stúdentaráðs og Jafn
réttisnefndar HÍ.
fyrir pistil 24. febrúar þar sem á ósmekklegan hátt er
snúið út úr hugtakinu jákvæö mismunun en það hug-
tak virðist fara óskaplega illa í unga, hægrisinna um
þessar mundir. Þeim virðist greinilega ekki finnast þörf
á að hvetja konur til þátttöku í stjómmálum, hvorki í
sveitarstjórnum né á Alþingi.
fyrir að hleypa Egyptanum Abraham Anter Seyed inn í
landið en fyrrum eiginkona hans, Guöríður Ingólfs-
dóttir, var búin að biöja um að það yrði ekki gert eftir
að hafa þurft að fara til Egyptalands og frelsa dóttur
þeirra úr höndum föðurins sem vildi kyrrsetja hana og
gifta hana í Egyptalandi gegn vilja sínum.