Vera - 01.02.2002, Blaðsíða 42

IfDAGUR - huað swo?
Myndir: Ernesto Ortiz Alvarez
Ég mælti mér mót við tvær af frumkvöðlum V-dags
hreyfingarinnar á íslandi, þær Eddu Jónsdóftur
og Þóreyju Vilhjólmsdóttur, í þeim tilgangi að
fræðast örlítið um hreyfinguna og markmið þeirra í
baráttunni gegn ofbeldi á konum. Verðug barátta
sem kemur öllum við. Um framkvæmd hátíðarinnar
sem haldin var í Borgarleikhúsinu 14. febrúar sl. hef-
ur verið fjallað í öllum helstu fjölmiðlum landsins. Ég
vildi vita meira.
MARÍA: Hvaðan fenguð þið hugmyndina að V-deginum?
ÞÓREY: Þetta eru alþjóðleg samtök, V-day Organization,
sem Eve Enzler höfundur Píkusagna stofnaði árið 1998. V-
dagar hafa verið haldnir í Bandaríkjunum í fjögur ár og I ár
er hann haldinn í fyrsta skipti í 400 borgum um allan heim.
Við heyrðum af þessu og settum okkur í samband við sam-
tökin vegna þess að við höfðum áhuga á að halda þetta
hérna og leggja þessum mikilvæga málstað lið.
MARÍA: Hvernig tókst til?
ÞÓREY: Kvöldið sjálft tókst ofsalega vel. Fólk var ýmist
skellihlæjandi eða hágrátandi og okkur tókst að ná til flestra
I gegnum dagskrána sem var alveg frábær.
María Hjálmtýsdóttir
EDDA: Við héldum V-daginn eins og við höfðum ætlað, til að
skapa umræðu á mismunandi stöðum í þjóðfélaginu. Við
teljum það vera mjög mikilvægt til að breyta ríkjandi hugs-
unarhætti.
ÞÓREY: Við einbeittum okkur sérstaklega að því að ná til
karlmanna og mikill árangur hefur náðst í því að fá karlmenn
til þess að tala um þetta opinberlega og vekja umræöu með-
al þeirra og annars fólks sem hefur jafnvel aldrei áður velt
þessu málefni fyrir sér.
EDDA: Fólk hefur hingað til séð Stígamót, Kvennaathvarfið
og femínistahópa berjast gegn ofbeldi á konum en það
þurfti að gefa út nokkurskonar leyfisbréf til almennings svo
að fólki fyndist það hafa leyfi til að taka þátt I þessari bar-
áttu. Það á sérstaklega við um karlmennina.
MARÍA: Nú er V-dagurinn árlegt fyrirbæri. Verður eitthvað
gert aðra daga ársins?
ÞÓREY: Við höfum til dæmis staðið fyrir forvarnasamkeppni
og ætlum að notast við hugmynd sigurvegarans um að beina
forvörnum meira að gerendum. Hingað til hefur venjan ver-
ið sú að beina skilaboðunum til kvennanna. Við höfum hugs-
að okkur að fara I forvarnavinnu. í dag eru ýmsir sem taka
að sér að sjá um fórnarlömbin og við erum í tengslum við
þau en við sjálf erum frekar nokkurskonar markaðsafl. Við
erum samt öll að vinna þetta í sjálfboðavinnu þannig að við
höfum ekki ótakmarkaðan tíma en við ætlum að gera eins
mikið og tími gefst til.
EDDA: Einnig erum við beðin um að taka þátt I ýmiskonar
málþingum og þessháttar sem við ætlum okkur að sinna.
MARÍA: Hafið þið hugsað ykkur að reyna frekar að höfða til
yngra fólks?
ÞÓREY: Við höfum reynt að stíla inná framhaldsskóla þar
sem best er að byrja forvarnir sem fyrst. Mestar líkur eru á
því að ná árangri ef krökkum er kennt að hugsa rétt um kyn-
líf strax, læra að þekkja muninn á kynlífi og ofbeldi.
MARÍA: Leggið þið áherslu á kynferðislegt ofbeldi?
ÞÓREY: Allt ofbeldi gegn konum er kynferðisofbeldi og við
notum því það orð. Núna höfum við þó verið að einbeita
okkur að nauðgunum.
EDDA: í hverju landi er ákveðið þema tekið fyrir hverju sinni.
ÞÓREY: Við munum svo skipta seinna en ekki á hverju ári því
við viljum auðvitaö fyrst reyna að ná árangri frekar en að
taka alltaf fyrir nýtt málefni á hverju ári til að breyta til.
EDDA: Við gerum það sem okkur þykir vera þarfast hverju
sinni.
MARÍA: Eruð þið í samvinnu við aðra hópa og samtök í land-
inu sem berjast gegn ofbeldi á konum?
EDDA: Já, við höfum verið í tengslum við Neyðarmóttökuna,
Stígamót, dómsmálaráðuneytið, lögregluna og fleiri.
ÞÓREY: í raun erum við í samstarfi við alla. Við viljum
einmitt reyna að verða til þess að allir vinni saman því við
verðum mun sterkari ef hlutirnir eru gerðir í sameiningu.
Það gæti verið það sem vantar til þess aö þjóðfélagið verði í
raun tilbúið til þess að vinna á vandanum. Þetta er auðvitað
göfugt, langsótt og tímafrekt markmið en við erum þó byrj-
uð og munum halda áfram.
EDDA: Það hefur vantað hlutlausa gagnrýnisrödd, svona
nokkurs konar rödd fólksins.
ÞÓREY: Við erum hópur sem vill hjálpa án þess aö vera sjálf
42