Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.04.1919, Page 62

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.04.1919, Page 62
42 TÍMARIT bJÓDRÆKNISFÉLAGS ISLENDINGA landsferðirnar, enda kélt liann og fyrirlestur um þær í konunglega brezka !I andf kæðisf élaginu árið 1911, þar sem kann gaf stutt yfir- lit yfir skoðanir sínar á þenn. * Það gat ekki hjá því farið, að mik- il athygli væri veitt orðum svo frægs manns eins og Nansens; liafa því skoðanir lians á þessu máli verið ræddar mikið, en ekki verður sagt, að margir hafi fallist á þær. Hann heldur því fram, að það, sem Adam frá Brimum og íslenzkar sögur segja um Vínland hið góða, séu sögusagnir, sem eigi rót sína að rekja til sagnanna um Insulæ Fortunatœ eða Sælueyjarn- ar, er alt í frá fornöld hefðu geng- ið á Vesturlöndum; þessar eyjar áttu að liggja einlivers staðar í útliafinu langt til vesturs út við heimsröndina eða liið mvrka liaf. Lýsingin á eyjum ])essum, eins og hún standi í ritum Isidórs ffá Se- ville, sé í fullu samræmi við ís- lenzku lýsingarnar á Vínlandi. Isidór segir, að þar séu f jallhrygg- irnir þaktir villi-vínviði og korn og matjurtir séu jafn algeng eins og gras. Eyja þessara er oft get- ið í írskum ritum og helgisögum, eins og í sögunni af iliinum heilaga Brandanus, sem fann í úthafinu Vínberjaeyjuna (Insula Uvarum), þar sem alt var þakið þéttasta vínviðarskóg’i og vínberin voru svo stór og mörg, að sum trén voru beygð niður að jörð af þunga þeirra. " Jafnvel Furðustrandir liyg'gur Nansen að sé þýðing úr írsku, því í sögnunum þar séu til *) “Tihe Norsemen in America”, í Thc Geographical Journal, 38. bindi 1911, bls. 657—580. lík nöfn á löndum og landslilutum í úthafinu, svo sem Furðuland og Miklaströnd. Þar sem bæði rit Isidórs og Brandanus saga voru kunn á Islandi, ályktar Nansen, að það sanni, að frá þeim stafi Vín- landssagnirnar. En liér er við það að athuga, að það er víst, að Vínlandsnafnið var notað á Is- landi og í Danmörku á 11. öld, en það er alveg ósannað og enda ólík- legt, að rit Isidórs og Brandanus saga liafi þá verið kunn þar, þótt þau yrðu það síðar. Jafnvel lýs- ingin á Skrælingjunum á Vínlandi heldur Nansen sé runnin frá írsk- um sögnum um álfa og yfirnáttúr- legar verur, sem sagt væru að byg'gju í þessum úthafseyjulm. Alt þetta leitast liann við að sanna m'eð miklum lærdómi og tilvísun- um í gömul rit, en stundum verður samanburðurinn æði smósmugleg- ur, eins og' í dæmi því, er hér skal greina. 1 Eiríks sögu segir, að þeir Karlsefni liafi séð f jölda liúð- keipa róa fyrir nesið, voru þeir svo margir sem lcolum væri sáð. Þetta á að vera bergmál úr sögu Brandanusar, þar sem sagt er frá því,-er hann og félagar lians komu til einnar eyðieyjar og jafnskjótt og þeir komu þar í höfn, fyltist hún af djöflum í dvergalíki svört- um sem hol! Marg't er þó vel at- liugað hjá Nansen, eins og við var að búast, þar sem annar eins þjóð- sagnafræðingur og Moltke Moe aðstoðaði hann. En þeir hafa far- ið alt of langt og' viljað sanna of- mikið. Að fyrsta (áliti virðist skoðun þeirra mjög líkleg. Því er ekki að neita, að sagnir gengu um úthafseyjar með sörnu landskost-
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142
Page 143
Page 144
Page 145
Page 146
Page 147
Page 148
Page 149
Page 150
Page 151
Page 152
Page 153
Page 154
Page 155
Page 156
Page 157
Page 158
Page 159
Page 160
Page 161
Page 162
Page 163
Page 164
Page 165
Page 166
Page 167
Page 168
Page 169
Page 170
Page 171
Page 172
Page 173
Page 174
Page 175
Page 176
Page 177
Page 178

x

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga
https://timarit.is/publication/895

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.