Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.04.1919, Síða 62

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.04.1919, Síða 62
42 TÍMARIT bJÓDRÆKNISFÉLAGS ISLENDINGA landsferðirnar, enda kélt liann og fyrirlestur um þær í konunglega brezka !I andf kæðisf élaginu árið 1911, þar sem kann gaf stutt yfir- lit yfir skoðanir sínar á þenn. * Það gat ekki hjá því farið, að mik- il athygli væri veitt orðum svo frægs manns eins og Nansens; liafa því skoðanir lians á þessu máli verið ræddar mikið, en ekki verður sagt, að margir hafi fallist á þær. Hann heldur því fram, að það, sem Adam frá Brimum og íslenzkar sögur segja um Vínland hið góða, séu sögusagnir, sem eigi rót sína að rekja til sagnanna um Insulæ Fortunatœ eða Sælueyjarn- ar, er alt í frá fornöld hefðu geng- ið á Vesturlöndum; þessar eyjar áttu að liggja einlivers staðar í útliafinu langt til vesturs út við heimsröndina eða liið mvrka liaf. Lýsingin á eyjum ])essum, eins og hún standi í ritum Isidórs ffá Se- ville, sé í fullu samræmi við ís- lenzku lýsingarnar á Vínlandi. Isidór segir, að þar séu f jallhrygg- irnir þaktir villi-vínviði og korn og matjurtir séu jafn algeng eins og gras. Eyja þessara er oft get- ið í írskum ritum og helgisögum, eins og í sögunni af iliinum heilaga Brandanus, sem fann í úthafinu Vínberjaeyjuna (Insula Uvarum), þar sem alt var þakið þéttasta vínviðarskóg’i og vínberin voru svo stór og mörg, að sum trén voru beygð niður að jörð af þunga þeirra. " Jafnvel Furðustrandir liyg'gur Nansen að sé þýðing úr írsku, því í sögnunum þar séu til *) “Tihe Norsemen in America”, í Thc Geographical Journal, 38. bindi 1911, bls. 657—580. lík nöfn á löndum og landslilutum í úthafinu, svo sem Furðuland og Miklaströnd. Þar sem bæði rit Isidórs og Brandanus saga voru kunn á Islandi, ályktar Nansen, að það sanni, að frá þeim stafi Vín- landssagnirnar. En liér er við það að athuga, að það er víst, að Vínlandsnafnið var notað á Is- landi og í Danmörku á 11. öld, en það er alveg ósannað og enda ólík- legt, að rit Isidórs og Brandanus saga liafi þá verið kunn þar, þótt þau yrðu það síðar. Jafnvel lýs- ingin á Skrælingjunum á Vínlandi heldur Nansen sé runnin frá írsk- um sögnum um álfa og yfirnáttúr- legar verur, sem sagt væru að byg'gju í þessum úthafseyjulm. Alt þetta leitast liann við að sanna m'eð miklum lærdómi og tilvísun- um í gömul rit, en stundum verður samanburðurinn æði smósmugleg- ur, eins og' í dæmi því, er hér skal greina. 1 Eiríks sögu segir, að þeir Karlsefni liafi séð f jölda liúð- keipa róa fyrir nesið, voru þeir svo margir sem lcolum væri sáð. Þetta á að vera bergmál úr sögu Brandanusar, þar sem sagt er frá því,-er hann og félagar lians komu til einnar eyðieyjar og jafnskjótt og þeir komu þar í höfn, fyltist hún af djöflum í dvergalíki svört- um sem hol! Marg't er þó vel at- liugað hjá Nansen, eins og við var að búast, þar sem annar eins þjóð- sagnafræðingur og Moltke Moe aðstoðaði hann. En þeir hafa far- ið alt of langt og' viljað sanna of- mikið. Að fyrsta (áliti virðist skoðun þeirra mjög líkleg. Því er ekki að neita, að sagnir gengu um úthafseyjar með sörnu landskost-
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178

x

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga
https://timarit.is/publication/895

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.