Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.04.1919, Qupperneq 75

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.04.1919, Qupperneq 75
íslendingar vakna. Eftir Indriða Einarsson. I. íslendingar fá friðinn. AGA landsmanna, er full kunn á söguöldinni, og að liér b.jó kröftug þjóð og gáfurn gædd, sem stýrði sér sjálf, gaf sér góð lög og var allvel efnu-ru búin í samanburði við aðr- ar -þjóðir. Goðarnir stjórnuðu landinu, og komu saman á Alþingi einu sinni á ári, og liöfðu sér til fylgdar ali-marga menn. Þangað sóktu ekki þingmenn að eins, lield- ur ýmislegt skyldulið goðanna, og synir og dætur heldri manna. Þar réðu goðarnir fram úr öllum vandamálum, létu dæma dóma, og endurbæta lög með beztu manna yfirsjá. Þeir giftu þar börn sín, sem varð til þess, að fiestar lieldri manna ættir runnu saman. ÁTög- uruar á þessa þjóð voru þingfar- arkaupið, sem gekk til þess að standast kostnaðinn af Alþingi, og hoftollar til að lialda við hofunum, en í þeirra stað kom síðar tíund- >n, sem átti að halda uppi klerkum °g kirkju. . ^'tt vantaði lýðveldi Islend- mga. Það var yfir-framkvæmdar- stórn. Og sá galli við fyrirkomu- mgið varð því að falli. Goðorðin gengn í erfðir. Þau gátu fengist með giftingn, þau gengu kaupum eg sölum, og voru oft gefin að gjöf. Landamæri goðorðanna voru ekki fastákveðin. Þingmenn goð- ans gátu sagt sig undan honum, og valið sér annan goða. Daufgerð- ur maður, atkvæðalítill, liafði ekk- ert með þá tign að gera, menn vildu ekki fylgja honum, og ef hánn komst í málaferli við goða sér voldugri, þá var hann féflettur svo, að mannaforráð lians urðu frenmr byrði en valdaauki. Fyrir liann var ekkert að flýja, Alþingi hafði felt dóminn yfir honum, hinn hafði unnið rnálið, því hann var liðfleiri, og vfirstjórn var ekki til, svo ekki var þangað að leita undan ójöfnuðinum. Sá goði, sem fékk dóm yfir öðrum, varð sjálfur að framkvæma dóminn, og það olli oft mestu óeirðum, vígum og manndrápum. Þetta liafði fall liins íslenzka lýðveldis í för með sér. Mörg goð- orð komust <í fáar hendur. Goðir sem stýrði sex goðorðum, var ekki sjaldgæfur höfðingi, Einn einasti goði stóð fyrir öllum Norðlend- ingafjórðungi frá 1238—46. Svo voldugir menn réðu öllu á Alþingi. Yoldugustu liofðingjarnir komu á herútboði innan ríkis síns, og höfð- ingi Hegran'es og Húnaþings reið til Alþingis og til vopnafunda með 700 manns. A Tandinu voru megn- ustu óeirðir frá því Guðmundur góði var orðinn biskup, og til 1246. Eftir það var innanlands styrjöld, sem endaði með því, að landsmenn keyptu friðinn með því að ganga undir Noregskonung, og sverja lionum eiða; áður létu hinir inn-
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178

x

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga
https://timarit.is/publication/895

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.