Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.04.1919, Qupperneq 94

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.04.1919, Qupperneq 94
74 TIMARIT hJÓÐRÆKNISFÉLAGS ISLENDINGA. inum var til Iþess varið að berjast fyrir auknum þjóðarrétti. Og eft- ir að stjórnin var færð inn í land- ið 1904, má sjó þess glögg og mörg merki, að framfara-skrefin urðu lengri, framfara-sporin dýpri en áður Og hví skyldi þá ekki sama lögmál gilda, þegar þjóðin er nú fullvalda um mál sín og fram- 'kvæmdir, að framfarasporin yrðu þá enn lengi og dýpri? Mig lang'ar að færa nokkrar sannanir fram urn framfarir Is- lands hin siíðustu ár, þótt eg geti það eigi sem skyldi, af því mig vantar hagfræðisskýrslur íslands. Eg- sný jnrí máli mínu sérstaklega til Yestur-lslendinga, því Islend- ingar heima hafa eflaust gleggri sögu um þetta, en eg get í té látið. Eg- vil því sérstaklega biðja hina eldri Yestur-lslendinga, sem eru á sama aidursskeiði og eg og rnuna rneira og minna um ástæður ís- lenzku þjóðarinnar ó árunum 1850 til 1870, að líta með mér aftur í tímann og rifja upp hvernig ástæð- ur íslenzku þjóðarinnar voru þá, og bera það saman við það, sem nú er. Og eg vildi hiðja hina yngri kynslóð, sem ekki þekkir Is- land, margt af henni^ nema af af- spurn, að taka nú vel eftir, þegar við gainla fólkið föruan að rifja upp ástæður lands og lýðs frá þeim árum. Undir yngri kynslóð- inni er það komið, hvort vinsam- leg systkina sambúð milli Austur- og Vestur-lsiendinga getur liald- ist áfram og livort íslenzkt mál og þekking á íslandi getur haldist hér við. Við, hinir eldri, erum nú hráðum úr sögunni. En það hið eg lesenduma vel að athuga, að þessi samanburður er um ástand- ið eins og það var alment. Það eru alt af til menn, sem eru undan- tekning frá því ahnenna, undan sínum tíma, hæði í hugsun og fram- kvæmdum. Landbúnaðurinn.—Eg ætla fyrst að byrja á lionum, þótt í honum sé — því er ver — minstar framfar- irnar á Islandi. Á æskuárum okk- ar eldra fólksins var það næsta fá- títt, að sléttaður væri nokkur blett- ur í túni. Grirðingar um tún og engi voru fótíðar, og vatnsveiting- ar nær engar. Menn reyndu að- eins að ‘bera á’ túnin og slá bæði þau og sörnu engin ár eftir ár. Öil nýbreytni í ræktun var alment tal- in ómöguleg. Það mundi “ekki borga sig”, að leggja í svo óviss fyrirtæki. Sjávarútvegurinn var a'ðallega smá-seglbátar, sem ekki var hægt að fara nema iskamt á og nrðu því að standa í nausti, ef fiskurinn kipti sér frá eða veður bagaði. Að eins örfá stærri skip, sem mest- megnis voru notuð til hákarla- veiða. A þeim árum voru þó eins og enn er, margir hraustir sjó- menn, .sem voguðu oft lífi sínu, enda fóru á þeim árum mörg “lxraust bein í sjóinn.” Verzlunin var þá nær undan- tekningarlaust í höndum útlendra, mest danskra. stórkaupmanna, sem settu verð eftir eigin geðþótta, bæði á innlenda og útlenda vöru, og fluttu svo allan arðinn úr land- inu jafnóðum; og ekki dæmalaust, að þeir flyttu landsmönnum vör- ur, sem ekki voru manna matur. Sumir þeirra konm aldrei til Is- lands, en höfðu háttlaunaða um-
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178

x

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga
https://timarit.is/publication/895

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.