Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1940, Side 27

RÖGNVALDUR PÉTURSSON
5
sem líklega hefir þá verið próf. Wil-
liam W. Fenn, hafi látið í ljós undr-
un sína yfir því, að hann valdi got-
nesku í stað hebresku, sem guðfræð-
isnemar venjulega lásu; og að Rögn-
valdur hafi svarað, að gotneskan
væri í sínum augum heilagt mál, af
því hún væri elsta germanska málið,
sem nokkuð fyndist ritað á. Hvað
sem þessu líður, las hann þetta ár
trúfræði (Systematic Theology) und-
ir próf. Fenn, og lét vel af kenslu
hans. Yfirkennarans við germönsku
máladeildina, sem mig minnir að
héti Schofield, mintist hann eitt
sinn í samtali, eftir því sem eg best
man, en ekki held eg, að honum hafi
þótt hann neinn afburða kennari.
Þetta ár, sem Rögnvaldur stundaði
nám við Harvard, voru þar tveir
aðrir íslendingar við nám, þeir Vil-
hjálmur Stefánsson, landkönnuður-
inn frægi, og Þorvaldur Þorvaldsson
úr Nýja-íslandi. Vilhjálmur lagði
fyrir sig mannfræði (anthropology)
en Þorvaldur lagði stund á eðlis-
fræði og efnafræði. Þessir þrír ís-
lendingar voru mjög handgengnir
hver öðrum og mynduðu félag með
sér. Þorvaldur dó árið 1904 og var
harmaður mjög af öllum, sem hann
þektu, enda var hann mikill gáfu-
og dugnaðarmaður. Vinátta þeirra
Rögnvalds og Vilhjálms hélst meðan
báðir lifðu.
Vorið 1903 kom Rögnvaldur til
Winnipeg og tók við Únítara-söfn-
uðinum þar, sem séra Magnús
Skaptason hafði þjónað nokkur ár,
uns hann fluttist burt úr Winnipeg
til Pine Creek í Minnesota árið 1899.
Hafði þá ekki verið fastur prestur
við söfnuðinn þrjú til fjögur ár. Að
vísu hafði séra Magnús messað hjá
honum af og til, eftir að hann fluttist
burt úr bænum, og eins höfðu þeir
Rögnvaldur og Jóhann P. Sólmunds-
son, sem var við nám í Meadville tvö
ár samtímis Rögnvaldi, en útskrif-
aðist þaðan ekki, messað við og við
fyrir söfnuðinn árin 1901 og 1902 í
sumarfríum sínum; og veturinn
1902-3 þjónaði Jóhann söfnuðinum
stöðugt. Annan ágúst um sumarið
var Rögnvaldur vígður og settur í
embætti sem prestur safnaðarins af
séra Magnúsi, sem var forseti hins
íslenska únítariska kirkjufélags, er
stofnað var 1901, og Rev. F. V. Haw-
ley, sem þá var ritari vesturdeildar
Únítara-kirkjunnar í Bandaríkjun-
um (Western Conference).
Eins og að líkindum lætur, hafði
starfsemi safnaðarins hnignað all-
mikið þau árin, sem hann var prest-
laus, og var því ærið verkefni fyrir
höndum, þegar séra Rögnvaldur tók
við honum. Starfi hans þau árin,
sem hann var prestur hans, verður
nánar lýst í þeim kafla þessarar rit-
gerðar, sem f jallar um starfsemi hans
í kirkjumálum Vestur-íslendinga.
Séra Rögnvaldur þjónaði söfnuð-
inum stöðugt sex ár, eða til hausts-
ins 1909. Þá gerðist hann útbreiðslu-
stjóri (Field Secretary) hins íslenska
únítariska kirkjufélags og hafði það
starf á hendi þrjú ár. Ferðaðist hann
á þeim árum almikið um sumar ís-
lenskar bygðir og vann að útbreiðslu
frjálsra trúarskoðana. En þá gerð-
ist sá atburður, að Baldvin L. Bald-
vinsson, eigandi og ritstjóri blaðsins
Heimskringlu, seldi prentsmiðju sína
og blaðið. Stofnuðu nokkrir íslend-
ingar í Winnipeg félag (The Viking
Press Co.), sem keypti hvort tveggja,
og var séra Rögnvaldur ráðinn rit-