Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1940, Page 56

34
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA
“Af höfundum, íslenskum og er-
lendum, er haft hafa áhrif á mig,
nefni eg fyrst og fremst þá gömlu
stóru: Dýrðarhöfunda Eddanna, sem
eg elska máske mest allra bóka,
Snorra, höfunda gömlu biskupasagn-
anna, Hallgrím Pétursson. Og af er-
lendum skáldum Dante, sem mér
fanst minna á Edduskáldin, Shake-
speare, Goethe, Victor Hugo, Tolstoi,
að ógleymdum Charles Dickens. Af
þeim höfundum, er tilheyra tíman-
um, sem eg ólst upp á og þar næst
á undan, þótti mér einna mest koma
til norsku skáldanna Ibsens og
Björnsons. Skáldkonurnar Mrs.
Humphrey Ward, Bertha von Sut-
tner og Selma Lagerlöf voru mér
og kærar. Af dönskum skáldum
þótti mér vænst um J. P. Jacobsen.
Þýskir tónsnillingar og sænsku
ljóð- og tónskáldin Tegnér, Bell-
mann og Wennerberg máttu heita
heimilisvinir í foreldrahúsum mín-
um. Þeir voru leiknir þar, sungnir
og elskaðir alla mína æsku. MóðTr
mín var ljóð- og söngelsk með af-
brigðum, enda á hún til þeirra að
telja, komin beint frá Jóni Arasyni
biskupi og skáld mörg í báðar ættir.
Guðný á Klömbrum skáldkona var
föðursystir hennar og ber móðir mín
hennar nafn. Faðir minn elskaði
söng, sem fyr er sagt, og lék einkar
vel á flautu og orgel. Var heimili
foreldra minna einskonar miðstöð
allra þeirra söng- og músík-krafta, er
sýslan bjó yfir og meira til. Þessi
söngást stytti veturinn og setti bjart-
ari blæ á heimilið. Tel eg það eitt
hið besta, sem okkur börnunum var
gefið í arf.
Og blessaðar þjóðsögurnar og
þjóðvísurnar voru leiksystur mínar.
Jón Árnason, dr. Jón Þorkelsson og
Ólafur Davíðsson ástvinir mínir —
og eru. í þeirra löndum fann eg
þulurnar mínar kæru. Þær gömlu
voru eins og týndir og vængbrotnir
fuglar. Ósjálfrátt fór eg að reyna
að græða þær og gefa þeim flug. Oft
hugsa eg um alla týndu dansana.
Gaman væri að geta yngt þá upp.
Viðlög þeirra svífa á mann, líkt og
“sætt vín”. Svo einföld og unaðs-
þrungin, vaxin við lindir mannvits
og reynslu.”
Af miklum hlýleik ræðir Hulda
um Eggert Ólafsson, og fer að von-
um, jafn mikill unnandi sveitalífs
og bændamenningar og hann var, en
í þeirra skauti á skáldkonan sterkar
og djúpar rætur. Erindi hennar um
hann, “Fullhuginn frá Svefneyjum”
(Dagur, 6. og 13. nóvember 1924),
ber því vitni, hversu handgenginn
hún er skáldskap hans og frjósömu
lífsstarfi.
“Alt, er snertir minningu míns
blessaða skálds og látna vinar, Bene-
dikts Sveinbjarnarsonar GrÖndals,
er mér hugumkært”, segir Hulda
í hinni fögru “Gröndalsminning”
sinni (Eimreiðin, apríl—júní 1938,
en löngu áður kom hún í 19. júni).
Þar ritar skáld um skáld og aðdáunin
andar þar í hverri línu, enda er þeim
margt sameiginlegt: fegurðarást,
rómantískt draumlyndi og auðmjúk
lotning fyrir dásemdum náttúrunnar.
Ekki skyldi mig kynja, þó Gröndal
hafi staðið Huldu hvað næst af
seinni tíðar skáldum íslenskum. Hún
minnist hans einnig fagurlega látins
í kvæðinu “Minningar” (Segðu mér
að sunnan, bls. 50—53) og telur sig
eiga honum margt að þakka; þeir eru
fleiri, sem flogið hafa með honum