Læknablaðið - 15.06.1997, Side 31
LÆKNABLAÐIÐ 1997; 83
391
Hlutverk læknisins, almannatengsl,
læknir sem leiðtogi
Læknar sem leiðtogar í heilbrigðiskerfinu
Almannatengsl og ímynd læknisins
Hlutverk læknisins og ímynd hans
Hlutverk læknisins er að lækna, líkna, fræða
og að rannsaka. Hlutverk læknisins er starf
hans, aðalsmerki og hornsteinn ímyndar.
Siðareglur lækna greina frá hlutverki þeirra,
ábyrgð sem starfi þeirra fylgir og þær kveða á
um hinar siðferðilegu kröfur sem læknisstarf-
inu fylgja og sem læknum ber að uppfylla vilji
þeir teljast traustir og trúverðugir. Siðareglur
lækna setja þeim meginreglur og markmið.
Þær kveða á um starfsaðferðir lækna. Þær
byggja á fag-, þekkingar- og siðferðilegum
grunni. Læknum ber að varðveita ímynd sína
og gæta þess í hvívetna að hún megi vera góð.
Því er lækninum mikilvægt að hafa í heiðri
þá þætti sem skapa hlutverk hans og þá um leið
starf. Hann verður jafnframt að vera grandvar
í öllu líferni og víkja ekki af braut faglegra og
heiðarlegra vinnubragða. Lækninum er mjög
mikilvægt að uppfylla þær siðferðilegu kröfur
sem læknisstarfinu fylgja og sem kveðið er á
um í siðareglum lækna. Honum er jafn mikil-
vægt að virða alfarið ákvæði um samband sitt
við sjúklinga eins og siðreglur lækna kveða á
um. Þá ákvarðast ímynd læknisins mjög af því
trausti sem hægt er að bera til læknastéttarinn-
ar í heild sinni. Traust og tiltrú og virðing fyrir
læknastéttinni allri er afar mikilvæg til að varð-
veita ímynd læknisins og því ber læknum að
virða alfarið ákvæði um samskipti lækna eins
og þau eru skráð í siðareglum lækna. Læknum
sæmir aðeins efnisleg rökræða, sett fram af
Frá vinnuhópi LÍ um hlutverk læknisins, almannatengsl,
lækni sem leiðtoga. Hópinn skipuðu Högni Óskarsson, Kat-
rín Fjeldsted, Ólafur Már Björnsson, Ólafur F. Magnússon,
Sigurður Björnsson og Sverrir Bergmann hópstjóri.
virðingu og umburðarlyndi þegar þá greinir á,
og takast á um þann ágreining sinn fyrir opnum
tjöldum.
Læknirinn læknar og líknar, hvort tveggja í
senn eða annað hvort. Hann er í senn raunsæis-
rnaður og húmanisti. Starfið krefst tæknilegrar
kunnáttu en viðfangsefnið er manneskjan.
Læknirinn verður í senn að þjálfa sig í því að
beita þekkingu sinni með faglegum hætti en
jafnframt í þeirri list að umgangast manneskj-
una.
Lækninum ber að koma þekkingu sinni á
framfæri eins og við á við aðra lækna, heil-
brigðisstarfsmenn og allan almenning. Þetta
gildir jafnt um þá þekkingu sem aðrir hafa
aflað og til hefur orðið á mislöngum tíma og
hvort heldur er óumbreytanleg eða ekki, sem
og um þá vitneskju sem læknirinn hefur sjálfur
aflað. Þannig rækir hann hlutverk sitt sem
kennari og fræðari.
Lækninum ber að leggja sitt af mörkum til að
afla vitneskju og koma henni á framfæri. Hann
getur gert þetta að nokkru leyti tilviljanakennt
en annars með skipulögðum hætti og þannig
rækt skyldur sínar við rannsóknir.
* Læknasamtökin séu virkir þátttakendur í
skipulagningu menntunar og þjálfunar
lækna.
* Læknasamtökin skulu sem fyrr standa fyrir
skipulagðri fræðslu og þjálfunarstarfsemi í
mynd námskeiða, ráðstefna og þess háttar.
* Menntun og þjálfun læknis á víðari grunni
en nú er gerir hann hæfari til þess að vera
raunleiðtogi og standa undir hlutverki sínu
þannig að ímynd læknisins sé traust og trú-
verðug.
* Huga þarf að menntun lækna á breiðari
grundvelli en nú er og leggja aukna áherslu
Sverrir Bergmann gekk frá erindinu.