Læknablaðið - 15.06.1997, Blaðsíða 33
LÆKNABLAÐIÐ 1997; 83
393
á kennslu í gagnrýnni hugsun, stjórnun,
heimspeki og siðfræði. Strax í grunnnámi
skal taka upp námskeið með reglubundn-
um hætti um stjórnun og um siðfræði.
Alnumnatengsl
Almannatengsl ber læknum að viðhafa fyrst
og fremst með faglegu starfi sínu og með frum-
kvæði og þátttöku í almennri umræðu um vel-
ferðarmál. Almannatengsl utan þessa sviðs og
tengd umfram allt stéttarlegum málum skulu
forystumenn læknasamtakanna hafa á sinni
hendi á hverjum tíma og gera skal til þeirra þá
kröfu að þeir tileinki sér nauðsynlega tækni-
lega þekkingu og kunnáttu viðkomandi nútíma
almannatengslum.
Góð almannatengsl læknasamtakanna eru í
beinni snertingu við starf, ímynd og leiðtoga-
hlutverk læknisins. Læknar verða að standa
vörð um starf sitt með því að rækja það af
trúmennsku, ábyrgð og að siðalögmálum
lækna. Þeim ber að standa vörð um starf sitt
með því að viðhalda og auka þekkingu sína og
þjálfun. Þeim ber að varðveita góða ímynd sína
og heildarsamtakanna og stuðla að ótvíræðri
viðurkenningu á leiðtogahlutverki læknisins.
Læknar skulu sem hluti af almannatengslum
fjalla um heilbrigðismál og velferðarmál al-
mennt á opinberum vettvangi sem oftast og
eins og við á. Þeir yrðu þannig þátttakendur í
almennri fræðslu jafnt um heilbrigði sem heil-
brigðismál og önnur velferðarmál. Læknar
ættu einnig að vera í forsvari fyrir eða með í
samtökum er stuðla að heilbrigðisháttum með
einhverju móti, hvort heldur eru samtök sjúkra
eða samtök annarra í baráttu gegn sjúkdómum
og fyrir auknu heilbrigði. Með þessu hefur
læknirinn forgöngu um það að stuðla að auknu
heilbrigði með forvörnum og í læknisstarfi sínu
á fyrsta, öðru og þriðja stigi. Með þessu áréttar
hann ákvæði siðareglnanna um að hlutverk
lækna er verndun heilbrigði og barátta gegn
sjúkdómum. Þessi almannatengsl öll eru á
þekkingar-, fag- og siðferðilegum grunni og
varðveita læknisstarfið, góða ímynd læknisins
og árétta leiðtoga- og forystuhlutverk hans.
Önnur almannatengsl myndu varða stéttar-
leg málefni og verður að fela forystumönnum
læknasamtakanna á hverjum tíma að ráða fram
úr því viðfangsefni í nútímalegum almanna-
tengslum og þar með fjölmiðlun. Hér getur vel
þurft á ráðum að halda eða jafnvel aðstoð fag-
aðila á sviði fjölmiðlunar. Mikilvægara er þó
að leiðtogar læknasamtakanna á hverjum tíma
hafi til að bera hæfni til að taka þátt í opinberri
umræðu eins og hún birtist í nútíma fjölmiðlun
og þannig hluti af almannatengslum, því ekki
aðeins myndi þurfa að svara stéttarlegum mál-
um heldur tilfallandi dægurmálum utan vel-
ferðarmála sem þó snerta lækna og varðar
miklu að læknasamtökin kæmu sínum sjónar-
miðum á framfæri.
* Læknasamtökin geti notið aðstoðar og leið-
beininga sérmenntaðs fagfólks á sviði al-
nrannatengsla (public relation) eftir því
sem við á og þörf er talin vera á.
* Læknasamtökin aðstoði eins og þörf er á
forystumenn samtakanna og aðra lækna
sem þeir óska á hverjum tíma að sæki nám-
skeið um almannatengsl (public relation).
* Læknasamtökin hvetji alla lækna til þátt-
töku í almennri umræðu um heilbrigðis-,
velferðar- og önnur þjóðþrifamál og eins að
hafa frumkvæði um þessa umræðu. Hún sé
jafnan á þekkingar-, fag- og siðferðilegum
grunni reist.
* Læknasamtökin hvetji lækna og félög
lækna til þess að vera þátttakendur eða for-
ystuaðilar í samtökum er vinna að heil-
brigðisstarfi hvort heldur er í forvörnum
eða í baráttu fyrir síðari vörnum gegn sjúk-
dómum eða gegn sjúkdómum sem og í sam-
tökum um almannaheill. Einnig hér starfi
læknirinn á grunni þekkingar-, fag- og sið-
ferðilegra ákvæða.
Til frekari upplýsinga um starfsháttu lækna
er vísað í Siðareglur lækna, Codex Ethicus,
sem birtust í Læknablaðinu/Fréttabréfi lækna
nr. 11, 1992. Með tilliti til frekari ákvæða um
stöður, störf og starfsskyldur lækna er bent á
Læknalög 53/1988 og Lög um heilbrigðisþjón-
ustu 97/1990.