Læknablaðið - 15.06.1997, Blaðsíða 41

LÆKNABLAÐIÐ 1997; 83
401
fyrir nauðsyn á heildstæðri lagasetningu um
rannsóknir á sviði líffræði og læknisfræði.
Lagðar hafa verið fram til menntamálaráð-
herra tillögur Læknafélags íslands um laga-
frumvörp um þessi efni. Málum þessum verða
gerð ítarlegri skil á fundi Læknafélags íslands
um stefnumótun.
Stjórn siðfræðiráðs hefur á undanförnum ár-
um endurtekið bent á nauðsyn þess að sett
verði á stofn óháð vísindasiðfræðinefnd. Þetta
yrði óháð siðfræðinefnd sem á landsvísu fjall-
aði um áætlanir um læknisfræðirannsóknir á
mönnum.
Fjölmörgum málum hefur verið vísað til
stjórnar siðfræðiráðs til umsagnar af stjórn
Læknafélags íslands. Má þar nefna frumvarp
til laga um tæknifrjóvgun. Einnig hefur stjórn
Siðfræðiráðs gert tillögur að „Leiðbeinandi
reglum fyrir lækna vegna starfslegra samskipta
þeirra og mögulegra hagsmunatengsla við heil-
brigðisstofnanir í einkaeign, sérstaklega sem
þeir kunna sjálfir að eiga hlut í“.
Stjórn siðfræðiráðs hefur gert umsögn til
stjórnar LÍ um Tillögudrög nefndar Rannsókn-
arráðs Islands um „Reglur um meðferð, notk-
un og vörslu erfðaefna úr mönnum.“
Þá hefur stjórn siðfræðiráðs staðið fyrir
nokkrum málþingum svo sem um forgangsröð-
un í heilbrigðisþjónustunni, siðfræði á dauða-
stundu, tölvuvæðingu sjúkragagna - siðfræði-
leg vandamál og réttindi sjúklinga.
Nokkur erindi bíða afgreiðslu stjórnar sið-
fræðiráðs, svo sem; „hvernig samskiptum
lækna og þeirra sem æskja upplýsinga úr
sjúkraskrám skuli fyrir komið“ og loks erindi
frá formanni Læknafélags Islands þar sem ósk-
að er eftir því að ráðið skoði og endurmeti
reglur um starfsemi trúnaðarlækna en hæglega
geta orðið árekstrar á milli læknisfræðilegrar
siðfræði og fyrirtækjatengdra hagsmuna.
Nýliðun, starfslok og launaþróun
Nýliðun
Til þess að íslensk læknisfræði þróist í sam-
ræmi við það sem best gerist í heiminum, þarf
að standa vel að nýliðun, ekki aðeins í al-
mennri læknisfræði heldur einnig í sérgreinum
læknisfræðinnar. Örar framfarir í læknavísind-
um kalla á æ fleiri störf í vísindavinnu, kennslu
og stjórnun á sama tíma og þörfin á klínískri
vinnu eykst stöðugt með auknum fólksfjölda,
breyttri aldurssamsetningu og auknum kröfum
nútímasamfélagsins um góða heilbrigðisþjón-
ustu. Með meiri tæknivæðingu og sérhæfingu
eru stöðugt fleiri sérgreinar að bætast við en
um leið þarf að huga að endurskoðun á þeim
sérgreinum sem fyrir eru. Þá geta breyttar
áherslur í skipulagningu heilbrigðisþjónustu
Frá vinnuhópi Ll um nýliðun, starfslok og launaþróun. Hóp-
inn skipuðu Árni Björnsson, Eiríkur Jónsson, Gestur Þor-
geirsson, Margrét Oddsdóttir, Már Kristjánsson, Sigurbjörn
Sveinsson (sérálit um nýliðun og launaþróun), Steingerður
A. Gunnarsdóttir og Vilhjálmur Ari Arason hópstjóri.
Vilhjálmur Ari Arason gekk frá erindinu.
svo og breytingar á þjóðfélagsháttum og sjúk-
dómamynstri í þjóðfélaginu kallað á tíma-
bundnar breytingar á fjölda lækna í einstökum
sérgreinum.
Heilbrigðisyfirvöld eiga í samráði við lækna-
samtökin að meta þörf þjóðfélagsins fyrir
læknismenntaða menn á hverjum tíma. Þá er
eðlilegt að sömu aðilar geri framtíðarspár um
læknaþörf með hliðsjón af þróun annarra þjóð-
félagsþátta, til að mynda þróun í byggðarmál-
um, atvinnumálum og aldursdreyfingu. Hag-
kvæmast er, að læknar vinni störf þar sem sér-
þekking þeirra kemur að sem bestum notum
og að þeir fái viðhaldið færni sinni. Heilbrigð-
isþjónustunni hefur gjarnan verðið skipt upp í
þrjú stig þar sem fyrsta stigið er heilsugæsla og
forvarnir, annað stigið sérfræðiþjónusta utan
sjúkrahúsa og þriðja stigið sérfræðiþjónusta á
sjúkrahúsum. Óljós verkaskipting og sam-
keppni milli lækna sem eiga að vinna á hinum
ólíkum stigum heilbrigðiskerfisins hlýtur að
skaða trúverðugleika og brengla þörfina á ný-
liðun í einstökum sérgreinum. Það verður þó