Læknablaðið - 15.06.1997, Blaðsíða 65
LÆKNABLAÐIÐ 1997; 83
419
í ljósi þess er kemur fram hér á undan teljum
við nauðsynlegt að endurskipuleggja sjúkra-
húsþjónustu í landinu öllu og taka tillit til fag-
legra sjónarmiða fyrst og fremst en einnig fjár-
hagslegra þátta.
Vissulega ber að taka tillit til þess öryggis og
hagræðingar sem framboð sérhæfðrar læknis-
þjónustu í heimabyggð veitir. Hins vegar er
nauðsynlegt að skoða náið allar hliðar, einkum
gæði þeirrar þjónustu sem verið er að veita og
fjárhagslega hagkvæmni og nýtingu tækja, að-
stöðu og mannafla. Mikilvægt er að bjóða upp
á góða sérfræðiþjónustu á sjúkrahúsum á
landsbyggðinni, það er heima í héraði. Ekki er
hægt að bjóða landsmönnum upp á að sækja
alla slíka þjónustu til Reykjavíkur. Er þá fyrst
og fremst átt við grundvallarþjónustu í helstu
greinum læknisfræðinnar.
Þróun og skipulag sjúkrahúsþjónustu
Tillögur
7. Almenn sjúkrahús: Læknisþjónusta er
fyrst og fremst veitt af heilsugæslulæknum.
Læknar úr öðrum sérgreinum (eftir aðstæðum
á hverjum stað) gætu einnig sinnt þessum
sjúkrahúsum.
Hlutverk:
1) Fyrsta meðferð bráðveikra og slasaðra.
2) Greining og meðferð einfaldari sjúk-
dómstilfella.
3) Þjónusta við langlegusjúklinga
4) Ferliverkaþjónusta sérfræðinga.
5) Ákveðin sjúkrahús geta sinnt sérhæfðum
verkefnum.
Ekki er boðið upp á samfellda almenna
skurðlæknisþjónustu eins og verið hefur, held-
ur fremur í formi ferliverkaþjónustu samanber
lið 4.
11. Sérgreinasjúkrahús (svœðissjúkrahús?):
Læknisþjónusta í ýmsum greinum læknisfræði,
með að minnsta kosti þjónustu í almennum
lyflækningum, almennum skurðlækningum,
svæfingum og kven- og fæðingarlækningum.
Hlutverk:
1) Veita þjónustu í helstu sérgreinum og
sinna flestum vandamálum einstaklinga í
viðkomandi byggðarlagi.
2) Veita sérfræðiþjónustu fyrir almenn
sjúkrahús í nærliggjandi byggðarlögum.
3) Kennsla og rannsóknir (eftir aðstæðum).
Fá og öflugri sérgreinasjúkrahús á lands-
byggðinni. Skilgreina þarf staðal og starfssvið
og tryggja fjárframlög í samræmi við starfsemi
og hlutverk.
III. Landspítali og Sjúkrahús Reykjavíkur
(„Tertiary referral“ sjúkrahús).
Hlutverk:
1) Sinna sérhæfðustu og flóknustu vanda-
málum sjúklinga af landinu öllu, til dæm-
is hjarta- og heilaskurðlækningum.
2) Veita almenna og sérfræðilega þjónustu
fyrir íbúa Reykjavíkur og nágranna-
byggðarlaga.
3) Kennsla og rannsóknir. Háskólasjúkra-
hús.
Tvö sjúkrahús eru starfandi og má færa rök
fyrir því að rétt sé að halda því rekstrarformi
óbreyttu hvað varðar grundvallarþjónustu svo
sem almennar lyflækningar og almennar
skurðlækningar. Mikilvægt er að hafa tvö stór
sjúkrahús í Reykjavík til að viðhalda valmögu-
leikum sjúklinga auk þess aðhalds sem fagleg
samkeppni veitir. Samkeppni milli stofnana er
af hinu góða og veitir aðhald í faglegum og
rekstrarlegum þáttum. Hins vegar er eðlilegt
að samhæfa sérhæfða starfsemi sem gæti þá
haft aðsetur á öðru hvoru sjúkrahúsinu en
veitti þjónustu jafnt á báðum stofnunum. Eng-
ar upplýsingar liggja fyrir sem sýna fram á
rekstrarlega hagkvæmni samfara sameiningu
stóru sjúkrahúsanna í Reykjavík. Jafnvel þótt
einhver sparnaður kynni að nást með slíkri
sameiningu teljum við rök þau er mæla á móti
vega þyngra.
Mikilvægt er að tryggja að sjúklingar geti
valið á hvaða sjúkrahús þeir leita og því nauð-
synlegt að fella niður bráðavaktþjónustu stóru
sjúkrahúsanna í Reykjavík. Einn af hornstein-
um góðrar læknisþjónustu er samfella í með-
ferð. Því er mjög mikilvægt að sjúklingar geti
ávallt fengið þjónustu á því sjúkrahúsi þar sem
læknar þeirra starfa. Niðurfelling bráðavakta
mundi einnig minnka hinar miklu sveiflur sem
eru í rekstri þeirra.
Þýðingarmikið er að efla verulega kennslu-
og rannsóknarhlutverk sjúkrahúsanna. Nauð-
synlegt er að koma á fót raunverulegu háskóla-
sjúkrahúsi á íslandi. Mögulega geta stóru
sjúkrahúsin í Reykjavík bæði gegnt því hlut-
verki eða annað hvort þeirra í samvinnu við
læknadeild Háskóla íslands.
Nauðsynlegt er að breyta stjórnskipulagi
sjúkrahúsa á þann veg að læknir beri meiri
rekstrarlega ábyrgð enda er fagleg ábyrgð á
höndum lækna. Skoða þarf möguleika á því að