Læknablaðið : fylgirit - 01.09.1978, Blaðsíða 160
althesini vegna þvagrásarþrengsla. Annar þeirra var grunaður um ofneyslu áfengis
og hafði verið svasfður áður nokkrum sinnum með pentothal og þurft stóra skammta.
Honum voru x öll skipti gefnir venjulegir skammtar af althesini og sofnaði alltaf
æsingalaust. Líkaði honum sjálfum miklu betur althesin svæfingin.
Geta má þess, að Bryce-Smith (3) í grein sinni um svæfingar með hydroxydione iœslir
með að svæfa alkoholista með því lyfi. Sex sjúklingar af 14, sem féllu í blóð-
þrýstingi um meir en 30 fengu einnig einhverja aðra aukaverkun, sem áður er talin,
auk þess kvartaði 1 þessara sjúklinga undan þreytu og titringi þegar hún var að
vakna. Athugað var hve fljótt sjúklingar vöknuðu. Tekinn var tíminn frá því
sjúklingar sofnuðu og þar til þeir gátu opnað augun ýmist sjálfkrafa, eða eftir
beiðni. Einnig var tekinn tími, sem leið þar til sjúklingar voru áttaðir. Ef
fleiri en 1 skammtur var gefinn var tími tekinn frá síðasta skammti, og kemur í
ljós, að meðaltalstíminn er rétt um 1 mín. lakari. Þeir, sem fengu 1 skammt
aðeins opnuðu að meðaltali augun eftir 8,28 mín., var það að meðaltali 3,36 mín.
eftir að svæfingu lauk, þ.e.a.s. frá því lokað var fyrir glaðloft (sjá töflu 3).
Hja þeim sem fengu fleiri en 1 skammt, er txminn mjög svipaður og aðrir hafa
fundið (30,31). Aftur á móti er talsvert lélegri tími hjá hinum, kann það að
stafa af því, að sjúklingar mínir fengu einnig glaðloft.
Seinni hópur í seinni hópnum voru 49 sjúklingar, sem voru svæfðir niður með
althesin fyrir lengri aðgerðir, en síðan haldið áfram með ýmist fluothan eða
fentanyl og pancuronium, auk N20, að fráskildum 2 sjúklingum, sem voru svæfðir
afram með althesini. Heilsufarsástand sjúklinganna var metið þannig: 36 sjúkl-
ingar flokkuðust undir ástand I, 12 undir ástand II og 1 ástand III. Skammtastærð
af althesini var eins og áður 0,06 ml/kg, nema 3 sjúklingar fengu 0,07 ml/kg.
Allir sjúklingamir voru inniliggjandi og höfðu fengið lyfjaforgjöf (pethidin,
phenergan og atropin). 1-2 mín. eftir að sjúklingar sofnuðu af althesini var 43
þeirra gefið succinylcholine og þeir síðan barkaþræddir. Blóðþrýstingur var
oftast mældur áður en succinylcholine var gefið og hafði hann oftast fallið nokkuð
frá því, sem var fyrir svæfinguna, við barkaþræðinguna hækkaði blóðþrýstingur hjá
öllum. Virtist althesin lítið frábrugðið pentothali að því leyti, að álíka auð-
velt var að halda svæfingu áfram með öðrum lyfjum og jafn auðvelt að láta sjúkl-
inga fara að anda á ný, ef því var að skipta. Hjá 7 sjúklingum sáust "erythema-
tous" útbrot á hálsi og oftast bringu, sem erfitt var að átta sig á hvort stöfuðu
af succinylcholine eða althesini. Hurfu þau ætíð á nokkrum mínútum. Tveir sjúkl-
inganna fengu til viðhalds althesin og fentanyl, var svæfing tíðindalaus hjá
öðrum þeirra. Hinn, 29 ára karlmaður, sem var í 40 mín. aðgerð vegna nefpolypa,
fékk "öklaclonus", sem var ekki með öllu horfinn 1,5 klst. eftir að svæfingu lauk,
en um það leyti var sjúklingur kominn með útbreidd upphleypt útbrot (urticaria) og
hvarmabólgu. Var hann meðhöndlaður með einum skammti af calcium gluconatis og
phenergan, fóru útbrot hverfandi og voru með öllu horfin nassta dag. Taldi
sjúklingur sig áður hafa fengið svipuð útbrot eftir áfengisneysulu og skal ekki
fyllyrt hvað olli nú.
Niðurstaða
Að fenginni þessari reynslu má telja, að althesin sé fyllilega sambærilegt við
pentothal. Alvarlegra aukaverkana varð ekki vart. Einn sjúklingur, sem var
svæfður tvívegis með althesini fékk áberandi náladofa um allan líkamann í basði
skiptin. Ekki hefur þessari aukaverkun verið lýst áð'ur, svo höfundur viti til.
Lyfið vann á við kynningu. Þegar lyfið var notað til viðhalds var í fyrstu svæf-
ingunum með þvx, ekki bætt á sjúklinginn althesin, fyrr en ótvíræð merki um of
grunna svæfingu höfðu komið fram. Síðar var reynt að fyrirbyggja slíkt með því
að gefa viðbótarskammt í txma. Varð svæfing þá jafnari og er vafalaust ákjósan-
legast að viðhalda svæfingu með innhellingu a.m.k. ef aðgerð væri fvrirhuguð
lengur en sem næmi 10-15 mínútum. Vegna þess að althesin brotnar hratt niður
virðist minni hætta á ofskömmtun en af pentothal. Mætti því, eins og aðrir hafa
synt fram á, nota lyfið til lengri svæfinga. Lyfjaforgjöf virtist hafa í för með
sér færri aukaverkanir. Þar eð althesin er ekki talið hafa "analgetiska" verkun
væri sennilega best að gefa verkjastillandi lyf og antihistaminica, sem ef til