Læknablaðið : fylgirit - 01.09.1978, Qupperneq 13

Framkvæmdir
Þannig stóðu málin um það leyti, er tæjarstjórn Reykjavíkur 28. des. 1948
skipaði undirbúningsnefnd þá til byggingar Borgarspítalans, sem getið var
í upphafi þessarar byggingarsögu.x
Undirbúningsnefndin tók þegar til óspilltra málanna og skilaði xtarlegu áliti
29. júní 1949 (3). HÚn komst m.a. að raun um, að á árunum 1946 og 1947 notuðu
utanbæjarsjúklingar um 34% af legudögum sjúkrahúsanna fimm í Reykjavík:Landakots,
Landspítalans, Fæðingardeildar hans, sjúkrahúss Hvítabandsins og Sólheimaspítala.
Þetta jafngilti. því, að 4,2 almenn sjúkrarúm væru fyrir hvert þúsund bæjarbúa.
Meðallegutími á nefndum sjúkrahúsum voru þá 25 1/2 dagur. Miðað við allar
aðstæður £ Reykjavík taldi nefndin, að ekki vrði komist af með minna en allt
að átta almenn sjúkrarúm fyrir hverja 1000 íbúa, og yrðu þá nokkuð af þessum
sjúkrarúmum á sérstökum hjúkrunardeildum.
Undirbúningsnefndin lagði til að reist yrði í Fossvogi, sunnan Bústaðavegar
beggja megin Klifvegar, bæjarsjúkrahús, er rúmaði 325 sjúklinga. Skipting í
deildir og rúmafjöldi hverrar þeirra yrði sem hér segir: Bamadeild (30),
deild vegna háls-, nef-, eyma og augnsjúkdóma og vegna nudd- og rafmagns-
aðgerða (36), handlækningadeild (72), lyflækningadeild (72), hjúkrunardeild (90)
og tauga- og geðsjúkdómadeild (25). Hjúkrunareiningar yrðu alls 9. Auk nauðsyn-
legra röntgen- og rannsóknadeilda (bacteriologi, serologi og efnarannsókna)
yrði í spítalanum aðstaða til tannlæknisaðgerða, og einnig líkskurðarstofa. í
sjúkrahúsinu skyldi enn fremur vera slysavarðstofa og í nánum tengslum við hana í
sérstakri þverálmu, lækningastöð (poliklinik), sem léti í té almenna og hvers
konar sérfræðilega læknishjálp, sem hægt er að veita utan sjúkrahúsa. Þá var og
lagt til að 40 rúm farsóttadeild yrði komið upp í sérstakri, vel aðskilinni og
einangraðri álrnu út frá aðalbyggingu. Enn fremur íbúðarherbergjum fyrir 10-12
lækna, og loks var gert ráð fyrir kennslu hjúkrunamema og heimavist fyrir þá,
e.t.v. fullkomnum hjúkrunarkvennaskóla, en tillögur um það höfðu nokkrum sinnum
áður komið fram. (3,11,15,19).
Bæjarstjórn fól undirbúningsnefndinni að láta gera teikningar af sjúkrahúsinu á
grundvelli tillagna nefndarinnar, og í nóv. 1949 var húsameistara bæjarins,
Einari Sveinssyni, og Gunnari ólafssyni, arkitekt, falið að gera teikrdngar af
því. Kynntu þeir sér ítarlega uppdrætti og starfstilhögun fjölda nýrra sjúkra-
húsa, austan hafs og vestan, unnu í nánu samstarfi við undirbúningsnefndina og
vönduðu mikið til hönnunar spítalans. Gunnar ðlafsson andaðist í apríl 1959,
og stóð Einar Sveinsson eftir það einn fyrir hönnun sjúkrahússins og var húsa-
meistari þess á meðan honum entist aldur. Einar Sveinsson lést í mars 1973.
í desember 1949 gagnrýndi 3ja manna nefnd á vegum Læknafélags Reykjavíkur^
tillögur undirbúningsnefndarinnar að því er varðar deildaskiptingu og stærð
hjúkrunareininga, en þó einkum hugmyndina um lækningastöð (11). Einnig taldi
nefndin nauðsyn á bráðabirgðalausn á meðan á byggingu spítalans statói.
Á þessum árum safnaði kvenfélagið Hringurinn talsverðu fé í því skyni að koma
upp barnaspítala. Félagið átti nokkrar viðræður við undirbúningsnefndina,
árin 1950-51, um hugsanlega aðild barnaspítalans að bæjarsjúkrahúsinu sem sérstök
deild í honum. Undirbúningsnefndin gat ekki gefið fyrirheit varóandi byggingar-
tíma spítalans, sem kvenfélagið gat sætt sig við, og varð því ekki úr samvinnu
þessara aðila.
x Undirbúningsnefnd Borgarspítalans: Sigurður Sigurðsson, form., Jón Sigurðsson,
ritari, Katrín Thoroddsen, Sigríður Bachmann og Gísli Sigurbjörnsson. Síðar
komu í nefndina Halldór Hansen, eldri og Friðrik Einarsson.
^ Nefnd L.R.: Alfreð Gíslason, Valtýr Albertsson og Snorri Hallgrímsson.
11