Nýtt Helgafell - 01.12.1958, Blaðsíða 27

BÓKMENNTANÁM
113
þessa mánuði í New York, að Mulberry
væri miklu fínni staður fyrir listamenn
heldur en Greenwich Village sjálf í þröngri
merkingu, meðal annars vegna þess, að í
Mulberry væru færri listamenn. Þetta var í
sjálfu sér ómerkileg athugasemd og einhvern
veginn fölsk, en Sally greip í hana dauða-
haldi, af því að hún fann í lienni ofurlitla
handfestu á persónu mannsins, og hún sleppti
henni aldrei. Þessi maður var snobb, hverfull
og óútreiknanlegur snobb, meiri snobb, en
hún hafði nokkru sinni fyrir hitt. A næstu
vikum átti hún eftir að safna auðkennum á
manninum, eins og fornfræðingur, sem grefur
upp á stangli bein og bein úr einhverju kynja-
dýri. En því fleiri drættir, sem bættust í mynd
mannsins um sinn, því óskýrari varð hún
í vitund Sally Adair, unz hún vitraðist henni
í leiftri eitt kvöld seint í október.
Þetta kvöld gisti Sally Adair hjá Tom Van
Buren uppi á Washington Square. Og með
því bvrjaði hún nýja skólagöngu í heimsbók-
menntunum, sem breytti í þriðja sinn skoð-
unum hennar á sannri list. Proust og Mann
og Faulkner voru ekki lengur J)eir höfundar,
sem hægt var að brydda upp á í góðum fé-
lagsskap (nema Faulkner, ef maður átti fyrstu
útgáfu af bókum hans fyrir 193.5). Það bar vott
um heimalningssmekk að hafa lesið Heming-
way, en Djuna Barnes og Celine eða Nathan-
iel West voru gjaldgeng umtalsefni, hvar
sem hún kom með Van Buren. En stolt elsk-
liuga hennar var lítið abstrakt málverk eftir
Attilio Salemme, scm hét Skáldið Dante Alig-
hieri 1948, og henni lærðist smám saman að
brydda upp á, svo að lítið bæri á, ef talið
barst að málaralist. Gömul þjálfun í því að
tala um list kom Sally í góðar þarfir,
því að Van Buren leiddi hana inn í félags-
skap, sem leyfði ókunnugum ekki önnur um-
ræðuefni. Van Buren lagði ekki lag sitt við
starfsbræður sína í Columbia, heldur lista-
menn í Greenwich Village. Hann naut nokk-
urs álits sem óprentað skáld, og sendi stöku
sinnum kvæði til fágætra tímarita, sem gefin
eru út i Chicago, Cincinnati, Albuquerque og
ýmsum öðrum nafntoguðum athafnaborgum
Ameríku, en fékk þau endursend jafnharðan,
svo að þessi viðleitni hans var öfundlaus af
vina hans hálfu. Hins vegar komst Sally
fljótlega að raun um, að hann stundaði í hjá-
verkum sínum atvinnu, í þágu bókmennt-
anna, sem henni hafði fram til þessa verið
ókunn, en gaf nokkuð í aðra hönd. Hann
skrifaði sögur og orti ljóð undir nafni ann-
arra manna, sem getið höfðu sér orð, en
voru af einhverjum ástæðum forfallaðir öðru
hverju eða höfðu týnt niður eðlisgáfu sinni.
Iiitdraugur nefnist á ensku sá maður, sem
gerist þannig staðgengill rithöfunda. Og nú
líða fram stundir.
Maður er nefndur Maxwell Bodcnheim
Þeir, sem fylgjast með amerískum dagblöð-
um kunna að minnast þess, að hann fannst
myrtur ásamt konu sinni árið 1953 eða 4 í
hótelherbergi við Bowery. Hann hafði skrifað
nokkrar skáldsögur og ort fjölda kvæða, sem
stundum má finna brot úr í safnritum. Boden-
heim var hávaxinn, úfinn og renglulegur, með
nærskorið, þungbúið andlitsfar, sem nú-
orðið þykir einkenna skáld frá kreppuárun-
um. Á þeim árum, sem hér greinir frá, ]>ótti
hann frægasta farandsskáld í Greenwich
Village, ef kenna má skáld við ferðalög milli
bara í stað landshorna, þar sem minna er
þéttbýli. Hann var ókrýndur konungur hverf-
isins, og höll hans var, ef svo má til orða
taka, hjá Joe the Portuguese, eða Portúgal-
anum, eins og hann er nefndur í daglegu tali,
en það er smáhótel við Fourth avenue. Sem
konungur hafði hann meðal annars forgangs-
rétt til kvenna í hverfinu, og einn daginn
lagðist hann, að vitund vinar síns, Van
Burens, með lagskonu hans á hóteli Portú-
galans.
Kalla má, að þetta væru síðustu afskipti
Sally Adair af bókmenntum og listum, enda
skemmst að bíða, að hún yrði laus allra mála,
þó að bönd þau, sem tengdu hana við Van
Buren rofnuðu fyrst af öðru tilefni. Urn
kvöldið lék Van Buren á als oddi og bauð
henni á Hótel Plaza, en þó að henni fyndist
að vísu, að slík viðhöfn væri frekleg móðgun,
eftir það, sem á undan var gengið, tókst